Các bài nói chọn lọc về tâm lý học (1891-1899) William James

William James (1842-1910) là một gương mặt động đáo và đa diện. Có nhiều danh xưng dành cho ông: triết gia đích thực đầu tiên của nước Mỹ, người có công đầu tiên của nước Mỹ, người có công đầu trong việc phổ biến dòng triết học Mý duy nhất và cũng là triết học duy nhất đúng nghĩa của nước Mỹ – Thuyết dụng hành, Aristotles của nước Mỹ,, nhà đạo đức học thực hành và cuối cùng, chẳng những không phải là ít nhất mà còn đích xác là danh xưng cao quý nhất dành cho William James: người tạo bước ngoặt tâm lý học Mỹ hay là người sáng lập nên nền tâm lý học Mỹ.

Cuốn sách gồm các bài nói với giáo viên và với sinh viên về tâm lý học giáo dục, về một số lý tưởng sống để có một cuộc đời an nhiên tự tại, cuốn sách bao gồm các bài nói chọn lọc rất giá trị của William James sau đây:

– Ý chí để tin;

– Phúc âm về sự an nhiên tự tại;

– Về một hiện tượng mù lòa tâm trí nhất định ở con người;

– Điều gì làm cho một cuộc đời đáng sống;

– Dòng ý thức;

– Đứa trẻ, một cơ quan biết ứng xử;

– Giáo dục và hành vi;

– Ý chí.

Một số trích đoạn hay của cuốn sách:

” Vậy thì, mỗi sự kiện xảy ra hay mỗi trải nghiệm tự nó không quan trọng, tất cả phụ thuộc vào khả năng tâm hồn nắm bắt, hấp thụ những dòng chảy của cuộc sống thực…”

” Cuộc sống bao giờ cũng đáng sống, nếu con người có được sự nhạy cảm như vậy, Nhưng chúng ta, những người thuộc tầng lớp (được gọi là) có học vấn cao, hầu hết đã rời xa, rất xa, khỏi Tự nhiên. Chúng ta được đào tạo để chỉ tìm kiếm cái chọn lọc, hiếm gặp, tinh tế và bỏ qua cái thông thường. Chúng a bão hòa các quan niệm trừu tượng, dễ dãi với những lời nói dài dòng, dông dài; và trong quá trình trau dồi những chức năng cao cấp ấy, những nguồn vui gắn liền với những chức năng đơn giản hơn thường bị khô cạn đi, chúng ta dần trở nên mù lòa và vô cảm trước những điều tốt và niềm vui căn bản hơn, có tính phổ biến hơn.”

Bản dịch là một lỗ lực khiêm tốn ban đầu nghiên cứu về William James, do đó tất nhiên chưa thể trình bày hết được về William James nhà tâm lý học đồng thời nhà triết học dụng hành, bởi ở ông có sự quyện chặt giữa triết học và tâm lý học, như độc giả có thể tự kiểm chứng khi đọc cuốn sách này.