SÁCH CHÍNH TRỊ

GIỚI THIỆU SÁCH

1.Tác giả

Tiến sĩ Eamonn Butler là Giám đốc Viện Adam Smith, một cơ quan nghiên cứu (think tank) có nhiều ảnh hưởng, từng viết về một loạt chính sách nhằm thúc đẩy sự lựa chọn và cạnh tranh trong việc cung cấp các dịch vụ trọng yếu. Ông có bằng kinh tế học, triết học và tâm lí học, và đã bảo vệ luận án tiến sĩ triết học (PhD) tại trường Đại học St Andrew vào năm 1978. Trong những năm 1970 ông còn nghiên cứu các vấn đề về hưu bổng và chăm sóc sức khoẻ cho Hạ viện Mỹ và giảng dạy triết học ở Hillsdale College, Michigan. Sau khi quay lại Anh, ông giữ chân biên tập viên tạp chí British Insurance Broker, rồi trở thành Giám đốc Viện Adam Smith, mà ông đã cùng với Tiến sĩ Madsen Pirie góp công thành lập. Tiến sĩ Butler có những tác phẩm viết về hai người đoạt giải Nobel kinh tế là Milton Friedman và F. A. Hayek, và là tác giả của tác phẩm: Ludwig von Mises: Cội nguồn của cuộc cách mạng trong môn kinh tế vi mô hiện đại. Ngoài ra ông còn  là đồng tác giả của khá nhiều tác phẩm về trí thông minh và kiểm tra chỉ số thông minh (IQ).

2. Trích Lời giới thiệu

Tác phẩm này khảo sát những tác động tiềm tàng mà chính sách của chính phủ có thể gây ra, nếu tư lợi hiện diện trong hệ thống chính trị; nó thảo luận những biện pháp xây dựng các hệ thống chính trị sao cho những hệ thống này tạo được sự cân bằng thích hợp giữa hành động và những biện pháp kiềm chế chính phủ; nó cũng khảo sát những biện pháp nhằm ngăn chặn chính phủ, để chính phủ chỉ quyết định những vấn đề thuộc những lĩnh vực mà hành động tập thể là đáng mong muốn mà thôi.

Quan trọng là cần phải hiểu rõ các vấn đề này để những người trong chính phủ và trong các hệ thống chính trị được thiết kế tốt hơn, có thái độ khiêm tốn hơn nữa. Các lập luận có liên quan, ví dụ, đối với cuộc tranh luận về phân quyền cho Scotland, cũng như cuộc tranh luận xung quanh việc chuyển thuế khóa cho Scotland trong quá trình giải quyết đang diễn ra. Chúng cũng liên quan đến các cuộc tranh luận về nền quản trị của Liên minh châu Âu. Hi vọng rằng cuốn lược khảo này sẽ giúp nhiều người hiểu rõ hơn về bản chất của các quá trình đang diễn ra trong chính phủ và điều này, đến lượt nó, làm giảm phần nào khả năng là chúng ta sẽ có những chính phủ mà ở đâu cũng chỉ nhìn thấy sự thất bại của thị trường và không nhận thức được khả năng của chính phủ trong việc điều chỉnh những thất bại đó.

3. Mục lục

Lời nhà xuất bản  5

Tác giả  7

Cảm tạ  9

Lời giới thiệu 

Tóm tắt

1. LỰA CHỌN CÔNG LÀ GÌ?

Tại sao lại dùng kinh tế học? 

Áp dụng kinh tế học vào chính trị

Lựa chọn công thách thức tư duy chính thống 

Lợi ích công hay tư? 

Tính toán của cử tri

Đi bỏ phiếu 

Sức mạnh của lí thuyết Lựa chọn công 

2. LỰA CHỌN CÔNG – “TIỂU SỬ”

Những người tiên phong của
lí thuyết Lựa chọn công thời hiện đại

Các tư tưởng gia Lựa chọn công hiện đại

Buchanan và Tullock 

Trường phái và giải thưởng 

Quyền lực của các nhóm lợi ích 

Bộ máy quản lí hành chính và các quy định 

Những ý kiến xét lại trong thời gian gần đây 

Những cách tiếp cận mới

3. AI CẦN CHÍNH PHỦ

Chi phí cho quá trình ra quyết định 

Tìm kiếm sự cân bằng 

Thất bại của chính phủ 

Tính bất khả phân của hàng hóa công cộng 

Áp lực mở rộng 

Không có mối liên hệ trực tiếp giữa lựa chọn và kết quả 

4. LÀM SAO GIÀNH ĐƯỢC CHIẾN THẮNG TRONG CUỘC BẦU CỬ

Những nghịch lí trong bỏ phiếu 

Những hệ thống bỏ phiếu khác 

Vô minh duy lí

Động cơ của cử tri

Dịch chuyển vào giữa 

Huyền thoại về cử tri duy lí

5. SỰ BẠO NGƯỢC CỦA CÁC NHÓM THIỂU SỐ

Những lợi ích tập trung và phân tán 

Hoạt động chính trị của các nhóm lợi ích 

Vấn đề tổ chức 

Xây dựng liên minh 

Cách hành xử của liên minh 

Từ liên minh đến mua bán phiếu 

6. THỊ TRƯỜNG PHIẾU: MUA BÁN PHIẾU

Mua bán phiếu ngầm và mua bán công khai

Mua bán phiếu lan tràn 

Mua bán phiếu trong cơ quan lập pháp 

Ảnh hưởng của mua bán phiếu 

Các vấn đề khác do mua bán phiếu gây ra 

Hạn chế mua bán phiếu 

7. LỢI ÍCH CHÍNH TRỊ: TÌM KIẾM ĐẶC LỢI

Sức cám dỗ của tìm kiếm đặc lợi

Chi phí và biến dạng 

Tính toán chi phí

Tổn thất về chính trị

8. TIỀN TRẢ CHO CHÍNH TRỊ GIA

Các nhà lập pháp và chúng ta 

Lợi ích chính trị của các chính trị gia 

Những nguy hiểm của động cơ tìm kiếm phiếu bầu

Ngăn chặn các nhà lãnh đạo 

9. KHUYẾN KHÍCH CÁC QUAN CHỨC

Quan chức và ngân sách 

Nguồn gốc quyền lực của bộ máy quản lí hành chính

Ngăn chặn bộ máy quản lí hành chính 

Thêm một vài câu hỏi

10. VAI TRÒ CỦA HIẾN PHÁP

Chi phí của quá trình ban hành quyết định 

Nội dung của hiến pháp 

Hiến pháp tài chính của Buchanan 

Chế độ liên bang 

Các vấn đề và nguyên tắc 

11. THÀNH TỰU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ CÒN TỒN TẠI

Một số thành tựu 

Vấn đề tư lợi

Lựa chọn công của những người tư lợi? 

12. TẦM NHÌN HIỆN TẠI VÀ TƯƠNG LAI

Xem xét lại những tư tưởng cũ 

Những cuộc tranh luận của thế hệ thứ hai

Những người tiên phong thuộc thế hệ thứ ba 

Lí thuyết trò chơi

Tiềm năng 

Thuật ngữ 

Những mốc chính 

Tài liệu đọc thêm  

4) Điểm nhấn

Ngoài ra, trên thị trường, chúng ta có thể mua hoặc không mua bất kì sản phẩm riêng lẻ nào trong số rất nhiều sản phẩm cực kì đa dạng. Chúng ta có thể mua đào và mơ mà không bị buộc phải mua thịt bò và thịt xông khói cùng một lúc, điều đó là tốt, nếu bạn là một người ăn chay. Nhưng, trong cuộc bầu cử, chúng ta không lựa chọn các dự án riêng lẻ, mà bỏ phiếu cho một gói toàn bộ các chính sách, có thể bao gồm những vấn đề khác nhau như hiện tượng nhập cư, trường học, y tế, phúc lợi, chi tiêu công, thuế và trại giam. Chúng ta có thể thích một số chính sách của gói, nhưng không thích những chính sách khác; nhưng không may là, chúng ta không thể lựa ra và chọn.

[...]

Lí thuyết Lựa chọn công còn cho thấy một thất bại nữa của hệ thống chính trị, đấy là bỏ phiếu mang tính chiến lược hay chiến thuật. Trong các giao dịch trên thị trường, bạn lựa chọn và bạn sẽ nhận được món hàng hay dịch vụ mà bạn muốn. Trong chính trị, bạn có thể thể hiện sự lựa chọn của mình trong cuộc bầu cử, nhưng bạn có thể nhận được cái mà bạn ghét.

(Trích chương Ai cần chính phủ)