Điều kỳ diệu của vận động - Bác sĩ Nguyễn Tất Ứng

“Ta còn trẻ – Ta năng vận động. Ta vẫn trẻ – Khi ta vận động”. Vận động ở đây được hiểu bao gồm cả thể lực và trí tuệ.

Cuốn sách này sẽ giúp bạn biết phòng bệnh, biết chăm sóc sức khỏe cho chính bạn và những người trong gia đình. Mỗi câu chuyện thường bắt nguồn từ mỗi gia đình người Việt Nam chúng ta, nên rất gần gũi và dễ áp dụng. Ví như:

– Vàng cũng không bù được, Con ngựa gỗ, Người đáng khen,… là những câu chuyện về chăm sóc sức khỏe cho trẻ sơ sinh đến khi trẻ học mẫu giáo.

– Bẹ cải vàng, Kẻ ăn bám đáng ghét, Vòng tròn vệ sinh ăn uống,… là những câu chuyện về chăm sóc sức khỏe cho trẻ trong tuổi đến trường.

– Hãy vì người khác, Cú ngã, Người không biết đi xe đạp… là những câu chuyện chăm sóc sức khỏe tuổi trưởng thành.

– Oan huyết áp, Vận động là hạnh phúc,… là những câu chuyện về việc chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi.

– Thuận theo tự nhiên là câu chuyện chăm sóc sức khỏe thời ta còn ở trong bụng mẹ.

Trích đoạn sách

Vàng cũng không bù được: Hãy dành cho con bạn giai đoạn khởi đầu tốt nhất, khỏe mạnh nhất.

Tôi có việc phải mua nữ trang. Vào một tiệm vàng khá lớn, tôi thực sự lúng túng khi chọn lựa. Đúng lúc ấy, một người phụ nữ đã lớn tuổi, bước ra từ bên trong, than phiền với chủ tiệm vàng:

“Sao con để thằng bé có nước da xanh thế?”

Tôi thấy chủ tiệm vàng băn khoăn lo lắng lắm. Không đành lòng bỏ qua, tôi bèn nói:

“Xin lỗi, nghe câu chuyện của cháu bé, tôi nghĩ, có lẽ da cháu xanh xao là do chăm sóc chưa tốt”.

Chủ tiệm vàng nhìn tôi:

“Xin hỏi, anh là…”

“Vâng, tôi là bác sĩ”.

Nét mặt chủ tiệm vàng như giãn ra:

“Thật quý hóa quá, thưa bác sĩ. Nếu được, mời bác sĩ khám cho cháu giúp tôi được không?”

Tôi theo chủ tiệm vào bên trong. Căn phòng dành cho mẹ con cháu bé nằm khá sâu và kín. Một bé trai khoảng hai tháng tuổi, quả thật có xanh xao. Quan sát và khám sơ bộ, không thấy dấu hiệu bất thường, tôi nói với chủ tiệm vàng:

“Theo tôi, căn phòng này thiếu ánh sáng cho cả mẹ và con. Anh nên chuyển mẹ con cháu bé đến một căn phòng đầy đủ ánh sáng, có cửa sổ cho thoáng”.

Chủ tiệm vàng hỏi thêm:

“Thưa bác sĩ, chỉ thế thôi sao. Chẳng hay, tôi có phải làm gì thêm nữa không?”

“Có chứ, khoảng vài tháng nữa, đợi bé cứng cáp, hôm nào trời nắng ấm, anh nên cho cháu tắm nắng.  Hàng xóm tôi, có cặp vợ chồng trẻ, sinh đôi hai bé gái. Hôm nào ông bà, bố mẹ cũng tíu tít cho cả hai bé tắm nắng, vui đáo để. Hãy cho cháu làm quen từ từ. Ban đầu, chỉ từ năm đến mười phút. Rồi sau đó tăng dần lên, khoảng ba mươi phút mỗi ngày là vừa”.

Dường như chưa hết lo lắng, chủ tiệm vàng hỏi thêm:

“Thế cháu có phải uống thêm thuốc gì không?”

“Không, cháu không cần uống thuốc đâu”.

Thấy chủ tiệm rất quan tâm chăm sóc con, tôi nói:

“Mà này, muốn chăm sóc tốt cho cháu bé, anh phải chăm sóc cho cả mẹ cháu nữa. Mẹ phải được vui vẻ, ngủ đủ giấc, uống đủ nước lọc, ăn đủ chất, mới đủ sữa cho con bú hoàn toàn trong sáu tháng đầu”.

Câu chuyện với chủ tiệm vàng đã tạm đủ. Tôi ra về vui vẻ, mà lại quên mất rằng, mình phải mua nữ trang. Nhưng không sao, nữ trang thì mua lúc nào mà chẳng được.

Cũng khoảng dăm tháng sau đó, chủ tiệm vàng gặp tôi, nói lời cảm ơn và báo tin, da dẻ cháu bé đã hồng hào trở lại.

“Thưa bác sĩ,” ông ta nói “chúng tôi thực sự lúng túng trong việc chăm sóc con nhỏ, xin bác sĩ cho thêm lời khuyên”.

“Cũng không khó lắm. Về dinh dưỡng, song song với ăn dặm, cần cho cháu bú mẹ đến 24 tháng tuổi. Sau đó, anh có thể bổ sung sữa hằng ngày cho cháu. Về giấc ngủ, cần cho cháu ngủ sớm và ngủ đủ, nhất là về ban đêm. Tôi biết có trường hợp, mẹ mê phim dài tập, thường thức quá khuya, con thức theo, nên cháu kém phát triển chiều cao.

Anh nên biết, nội tiết tố phát triển chiều cao chủ yếu tiết ra vào ban đêm, khi trẻ ngủ say. Anh cũng phải chú ý cho cháu vận động đủ nhiều. Vận động giúp trẻ ăn ngủ tốt, giúp đưa can xi vào xương. Tóm lại, ăn uống vệ sinh, đủ dinh dưỡng, ngủ sớm và đủ vào ban đêm, vận động đủ nhiều, tắm nắng hằng ngày, sẽ giúp trẻ phát triển tốt cả về thể lực và trí tuệ.

Về thể lực, việc cần quan tâm hàng đầu là chiều cao của cháu. Giai đoạn vàng để phát triển chiều cao cho trẻ kéo dài từ khi mang thai đến khi trẻ 18 tuổi. Trong đó, chú ý hai quãng thời gian, chiều cao tăng nhanh nhất: Một là, từ khi mang thai đến 36 tháng tuổi. Hai là, từ 10 đến đủ 16 tuổi.

Biết vậy, để anh chú ý chăm sóc tốt nhất cho cháu vào hai quãng thời gian trên. Chẳng hạn, bổ sung sữa nhiều hơn, từ 9 tuổi trở lên, tăng cường đi bơi, tập xà đơn… để cháu phát triển chiều cao tối đa có thể.

Anh mà bỏ lỡ giai đoạn vàng của cháu, thì sau này, dù có nhiều vàng, anh cũng không bù lại được đâu. Sau giai đoạn vàng, chiều cao vẫn tăng, tuy nhiên chậm dần, đến khoảng 25 tuổi.