Bí Ẩn Nữ Tính - Betty Friedan

The Feminine Mystique, một cuốn sách mang tính bước ngoặt của nhà nữ quyền Betty Friedan xuất  bản năm 1963 mô tả sự bất mãn lan rộng của phụ nữ trong xã hội chính thống của Mỹ thời kỳ hậu Thế chiến thứ hai, khám phá nguyên nhân của sự thất vọng của phụ nữ hiện đại trong vai trò truyền thống. Bí ẩn nữ tính của Betty Friedan - một cuốn sách được coi là quan trọng nhất của thế kỷ XX - đã phanh phui vị thế của phụ nữ trong xã hội Hoa Kỳ sau Đại chiến II để chỉ ra rằng, đằng sau cái đam mê kiêu hãnh được đóng vai trò “nội trợ” phục vụ chồng con của phụ nữ Mỹ đương thời là một thực trạng “Phụ nữ bị bán đi trí tuệ và tham vọng của mình bằng cái giá nhỏ mọn của một chiếc máy giặt mới”. Tác giả đặt ra thuật ngữ thần bí nữ tính để mô tả giả định của xã hội rằng phụ nữ có thể tìm thấy sự thỏa mãn thông qua công việc  vui vẻ làm bà nội trợ, kết hôn, thụ động tình dục và xem việc nuôi con là thiên chức và bổn phận của riêng người phụ nữ. Hơn nữa, những quan điểm phổ biến cho rằng phụ nữ “thực sự nữ tính” không có mong muốn được học cao hơn, có nghề nghiệp hoặc tiếng nói chính trị; thay vào đó, họ đã tìm thấy sự thỏa mãn hoàn toàn trong lĩnh vực nội trợ.Theo tác giả, khái niệm “bí ẩn nữ tính” đã được người Mỹ tạo ra và duy trì bằng sách, báo, tivi và các chuẩn mực giá trị thời thượng liên quan đến “tổ ấm gia đình”, để bóp nặn cuộc đời người phụ nữ, tạo ra niềm tin rằng những bất công thiệt thòi mà họ đang chịu đựng là gắn liền với ý đồ sáng tạo đầy bí ẩn của Thượng đế chứ không phải do tiến trình lịch sử xã hội tạo ra. “Bí ẩn của nữ tính” này được gắn với “Bí ẩn của sàn nhà được đánh bóng và son môi được tô trét hoàn hảo”.

Về tác giả:

Betty Friedan, nhũ danh Bettye Naomi Goldstein, sinh ngày 4 tháng 2 năm 1921, Peoria, Illinois, Hoa Ktiế mất ngày 4 tháng 2 năm 2006, Washington, DC), nhà nữ quyền người Mỹ nổi tiếng với cuốn sách Bí inh ngày 4 (The Feminine Mystique, phát hành năm 1963).

Bettye Goldstein tique, phát hành năm 1963). ois, Hoa Ktiế mất ngày 4 tháng 2 năm 2006, Washington, DC)ệp tại Đại học California, Berkeley, định cư ở New York. Bà làm việc ở nhiều công việc khác nhau cho đến năm 1947, khi bà kết hôn với Carl Friedan (ly hôn năm 1969). Trong 10 năm sau đó, bà sống như một bà nội trợ và làm mẹ ở ngoại ô New York trong khi làm công việc tự do cho một số tạp chí. Vào năm 1957, một bảng câu hỏi mà cô đã lưu hành giữa các bạn học ở Smith đã gợi ý cho bà rettye Goldstein tique, phát hành năm 1963). ois, Hoa Ktiế mất ngày 4 tháng 2 năm 2006, Washington, DC)ệp tại Đại học California,hiên cứu về chủ đề này - xây dựng bảng câu hỏi chi tiết hơn, thực hiện các cuộc phỏng vấn, thảo luận kết quả của bà với các nhà tâm lý học và các sinh viên hành vi khác - và cuối cùng tổ chức các phát hiện của bà, được soi sáng bằng kinh nghiệm cá nhân của bà, trong cuốn sách mang tính bước ngoặt năm 1963 của bà, The Feminine Mystique.

Vào tháng 10 năm 1966, Friedan đồng sáng lập Tổ chức Quốc gia về Phụ nữ (NOW), một nhóm dân quyền nhằm đạt được bình đẳng về cơ hội cho phụ nữ. Với tư cách là chủ tịch của NOW, bà đã chỉ đạo các chiến dịch chấm dứt các thông báo việc làm được phân loại theo giới tính, để phụ nữ đại diện nhiều hơn trong chính phủ, cho các trung tâm chăm sóc trẻ em dành cho các bà mẹ đi làm, phá thai được hợp pháp hóa và các cải cách khác. Mặc dù sau đó đôi khi bị lu mờ bởi các nhóm trẻ hơn và cực đoan hơn, NOW vẫn là tổ chức lớn nhất và có lẽ là hiệu quả nhất trong phong trào phụ nữ. Friedan từ chức Chủ tịch vào tháng 3 năm 1970 nhưng vẫn tiếp tục hoạt động tích cực trong công việc phần lớn xuất phát từ những nỗ lực tiên phong của bà, giúp tổ chức “Cuộc tấn công vì bình đẳng của phụ nữ” - được tổ chức vào ngày 26 tháng 8 năm 1970, kỷ niệm 50 năm phụ nữ có quyền bầu cử - và dẫn đầu trong chiến dịch phê chuẩn đề xuất Bản sửa đổi về Quyền bình đẳng đối với Hiến pháp Hoa Kỳ. Một thành viên sáng lập của Cuộc họp kín của Phụ nữ Chính trị Quốc gia (1971), bà nói rằng nó được tổ chức "để hoạch định chính sách, không phải vì cà phê." Năm 1973, bà trở thành giám đốc của Ngân hàng Phụ nữ Đầu tiên và Công ty Tín thác.

Năm 1976 Friedan xuất bản Nó đã thay đổi cuộc đời tôi: Viết về phong trào phụ nữ và vào năm 1981 - Giai đoạn thứ hai, đánh giá thực trạng của phong trào phụ nữ. The Fountain of Age (1993) đề cập đến tâm lý của tuổi già và thúc giục sửa đổi quan điểm của xã hội rằng già đi có nghĩa là mất mát và suy kiệt. Những cuốn sách khác của Friedan bao gồm hồi ký Life So Far (2000).

Về dịch giả:

Dịch giả: Nguyễn Vân Hà sinhnăm 1980, trình độ Thạc sĩ.

Các tác phẩm đã dịch: Drawing under fire, Bí ẩn nữ tính, Đến ngọn Hải đăng, Căn phòng của riêng ta, Chân dung chàng nghệ sĩ, Đỉnh gió hú, Cuộc phiêu lưu của Augie March…

Năm 2016, dịch giả Nguyễn Vân Hà đoạt Giải sách hay mục Phát hiện mới với tác phẩm Bí ẩn nữ tính.