Về cái tinh thần trong nghệ thuật - Wassily Kandinsky

Kandinsky (Wassily), họa sĩ người Nga quốc tịch Đức, sau đó là quốc tịch Pháp, sinh ở Moskva năm 1866, mất ở Neuilly-sur-Seine năm 1944. Là một trong những người sáng lập ra nhóm “Kỵ sĩ Xanh” và là người khởi xướng vĩ đại cho nghệ thuật trừu tượng (từ 1910), giáo sư trường Bauhaus năm 1922, định cư ở Paris năm 1933 để tránh chủ nghĩa phát xít. Đặc biệt ông đã viết cuốn sách “Về cái tinh thần trong nghệ thuật”, làm căn cứ cho tự do sáng tạo và cảm hứng trữ tình dựa trên “sự thiết yếu bên trong”.

Tên tuổi ông lưu danh trong danh sách các họa sĩ nổi bật nhất của thế kỷ 20.

Không chỉ là một họa sĩ, Kandinsky còn là một nhà lý luận. Năm 1912, ông cho xuất bản tập sách Concerning the Spiritual in Art, thuyết lý về đề tài hội họa trừu tượng và được phổ biến rộng rãi ở châu Âu.

Kandinsky khác với những nhà phê bình nghệ thuật thông thường ở chỗ ông đồng thời là họa sĩ tài danh, được xem là người khởi xướng vĩ đại của nghệ thuật trừu tượng. Kandinsky vừa là người lập thuyết và cũng là người thực hành lý thuyết ấy. Cho nên "Về cái tinh thần trong nghệ thuật" trình bày kinh nghiệm cảm thụ nghệ thuật hơn là trình bày những lập luận xơ cứng về hội họa, dù rằng tác phẩm được cấu trúc khoa học đi từ phổ quát đến chi tiết và hơn hết thảy, được viết với văn phong sáng rõ.

“Tác phẩm địch thực hình thành “từ người nghệ sĩ” bằng một cách bí hiểm, đầy tính đánh đố, thần bí. Khi tách ra khỏi anh ta thì nó sẽ có một cuộc sống tự lập, trở thành một nhân vật, một chủ thể độc lập, sống hít thở về mặt tinh thần, cũng như có một cuộc sống thực về mặt vật chất – nó là một “tạo vật”. Vậy nên đó chẳng phải là một hiện tượng xuất hiện một cách dửng dưng và tình cờ sinh ra, cũng tồn tại một cách dửng dưng, trong đời sống tinh thần, mà giống như mỗi tạo vật, nó cũng có những sức mạnh tích cực, tiếp tục sáng tạo. Nó sống, tác động và tham gia hình thành nên bầu không khí tinh thần vừa nói đến.” [trích “Về Cái Tinh Thần Trong Nghệ Thuật” – Kandinsky]

Kandinsky không biến tác phẩm này thành một bài học vỡ lòng cho giới họa sĩ, nó còn là cuốn sách về thưởng thức mỹ thuật căn bản giúp đại chúng có một kiến thức nền về hội họa hay rộng hơn là về nghệ thuật. Cho nên, dù được viết hơn 100 năm trước, đến nay, "Về cái tinh thần trong nghệ thuật" vẫn còn nguyên giá trị của nó.

Trích dẫn

Về cái tinh thần trong nghệ thuật là cuốn sách lý thuyết đầu tiên và quan trọng nhất của Kandinsky, và cũng là một trong số ít cuốn sách lý thuyết quan trọng nhất trong lịch sử nghệ thuật thế giới, mà đến nay vẫn còn nguyên giá trị. Kandinsky… một trong những nhà cách mạng xuất chúng nhất, vĩ đại nhất về tầm nhìn.

- André Breton -

Về cái tinh thần trong nghệ thuật…Kinh thánh của nghệ thuật trừu tượng.

- Donald Kuspit-

Những tư tưởng ở đây là hoàn toàn độc đáo, thường được rút ra từ những nơi sâu thẳm nhất. Nó nói với chúng ta rằng, màu sắc là vô cùng hấp dẫn.

- Otakar Kubin -

Một cuốn sách gieo mầm.

- The Indepenent -

Một văn bản then chốt trong lịch sử nghệ thuật hiện đại.

- The Guardian -

GIỚI THIỆU SÁCH MỚI

Câu Chuyện Nghệ Thuật - E. H. Gombrich

• Là cuốn sách được dịch ra gần 30 thứ tiếng và bán ra hơn 8 triệu bản trên toàn thế giới.

• Là cuốn sách nghệ thuật bán chạy nhất mọi thời đại, tác phẩm nhập môn nghệ thuật thị giác cho vô số thế hệ độc giả.

Câu Chuyện Nghệ Thuật là một tác phẩm kể về lịch sử nghệ thuật châu Âu từ thời cổ đại đến hiện đại, được tác giả khảo sát và đánh giá trong các lĩnh vực khác nhau như hội họa, điêu khắc, kiến trúc… song hành với những chuyển biến và giao thoa của các nền văn hóa, chính trị, và tôn giáo.  Nguồn tư liệu phong phú về các tác phẩm đáng chú ý, những tên tuổi tài năng, những trường phái, phong cách đặc sắc trong dòng chảy nghệ thuật.

Điều đặc biệt là tác phẩm không chỉ đơn thuần liệt kê đủ mọi tên tuổi cùng những tác phẩm nổi tiếng hay đề tài và các kỹ thuật chuyên môn, mà được Gombrich kể theo một dòng chảy liên kết và tiếp nối không ngừng nghỉ của những nghệ nhân, họa sĩ, và nghệ sĩ.

Với cái nhìn chân thực từ góc độ phê bình nghệ thuật và cách viết mạch lạc, dễ hiểu, tác giả đã tạo nên một cuốn sách phù hợp cho mọi độc giả yêu thích tìm hiểu về nghệ thuật ở nhiều lứa tuổi khác nhau, với nền tảng kiến thức đa dạng. Câu chuyện Nghệ thuật tiếp tục duy trì thành công của nó ở vị trí là một tác phẩm kinh điển trong danh sách các đầu sách nghệ thuật tuyển chọn.

Trong bản tiếng Việt này, sách được dàn với số trang tương đương với bản gốc tiếng Anh để đảm bảo được việc tương ứng giữa nội dung và hình ảnh minh họa của ấn bản mới nhất lần 16 và bìa sách được lấy ý tưởng thiết kế từ việc sử dụng bố cục mô phỏng theo tác phẩm của họa sĩ Mondrian mang màu sắc tươi trẻ và bắt mắt, với những ô màu được ghép hình các tác phẩm thể hiện được ba lĩnh vực chính của nghệ thuật được nhắc đến trong cuốn sách là hội họa, kiến trúc và điêu khắc.

ĐÔI NÉT VỀ TÁC GIẢ

Giáo sư Ernst Gombrich, O.M. C.B.E., F.B.A (1909 – 2001)

Sinh ra ở Vienna vào năm 1909 và trở thành thành viên của Viện Warburg ở London vào năm 1936, Gombrich giữ chức vụ là giám đốc và giáo sư chuyên về Lịch sử Truyền thống Cổ điển ở Đại học (Liên hợp) London từ năm 1959 đến khi về hưu vào năm 1976. Ông được phong hàm Hiệp sĩ năm 1972 và được trao Huân chương Công trạng năm 1988, cùng rất nhiều những giải thưởng và danh hiệu khác bao gồm The Goeth Prize (1994) và the Gold Medal of the City of Vienna (1994). Gombrich mất vào tháng 11 năm 2001.

Những tác phẩm của ông đã được xuất bản:

• The Weltgeschichte für Kinder (Lược sử thế giới) (1936)

• The Story of Art (Câu chuyện nghệ thuật) (1950)

• Art and Illusion: A Study in the Psychology of Pictorial Representation (Nghệ thuật và Ảo ảnh: Một nghiên cứu về tâm lý học của sự tái hiện hình ảnh) (1960)

• The Sense of Order: A Study in the Psychology of Decorative Art (Ý thức về trật tự: Một nghiên cứu về tâm lý học của nghệ thuật trang trí) (1979)

• Cùng nhiều tuyển tập chuyên luận và bài phê bình khác, được xuất bản bởi Nhà xuất bản Phaidon.

CÁC CHUYÊN GIA NÓI GÌ VỀ TÁC PHẨM?

“Đây là một cuốn sách mà, đã được đón nhận rộng rãi như nó xứng đáng, có khả năng tác động sâu sắc đến tư tưởng của một thế hệ. Gombrich viết như đang trò chuyện, một cách gần gũi thân mật.Dù  đã có chút hao mòn nhưng tri thức của ông rất dễ được lĩnh hội bởi bất kỳ cô cậu sinh viên nào của lĩnh vực này, ông luôn có chút gì đó mới mẻ để nói về hầu như mọi đề tài của nó. Chỉ với một vài từ, Gombrich có thể rọi sáng toàn bộ không khí của cả một thời kỳ.”

– The Time Literary Supplement

“Được biết tới với tầm cỡ gần như Mona Lisa, Câu chuyện Nghệ thuật của Sir Ernst Gombrich là nơi tụ hợp của kiến thức và niềm vui thú.” 

–  Pierre Rosenberg, Chủ tịch kiêm Giám đốc, Bảo tàng Lourve, Paris, 1995

“Giống như mọi sử gia nghệ thuật khác cùng thời với mình, cách mà tôi tư duy về hình ảnh ở một chừng mực nào đó được định hình bởi Ernst Gombrich. Tôi 15 tuổi khi bắt đầu đọc cuốn Câu chuyện Nghệ thuật và cũng giống như hàng triệu độc giả khác, tôi nhận thấy mình như được trao cho một tấm bản đồ đến một vùng đất vĩ đại, cùng với nó là sự tự tin để khám phá sâu hơn mà không hề có chút sợ hãi mình sẽ bị lấn át.”

–  Neil MacGregor, Giám đốc Phòng tranh Quốc gia, London, 1995

“Khó mà cho rằng sự hứng khởi của tôi dành ấn bản mới của cuốn sách này là phóng đại khoa trương, nhất là ấn bản mới của một tác phẩm nằm trong số những cuốn sách trọng tâm trong sự nghiệp vĩ đại nhằm giúp mang con người và nghệ thuật đến gần nhau. Cách thiết kế mới tao nhã, gắn kết hình ảnh minh họa với nội dung quay trở lại với mối tương quan hợp thức của chúng; sắc màu rực rỡ của các hình minh họa, nhiều trong số đó hoàn toàn mới; và phần nội dung câu từ sáng sủa đậm tính lan tỏa, đã được cập nhật, tất cả kết hợp lại tạo nên sự vang danh cho ấn bản này. Một cuốn sách để đọc, đọc đi đọc lại, và, với ấn bản thiết kế lần này, để thưởng thức một cách đầy nâng niu như một tác phẩm xuất sắc kinh điển.” 

–  Carter Brown, Giám đốc Danh dự, Phòng trưng bày Nghệ thuật Quốc gia, Washington DC, Chủ tịch, Hội đồng Ủy ban Mỹ thuật Mỹ, 1995

“Ngày càng có nhiều người – họa sĩ, sinh viên và các học giả – được giới thiệu về thế giới của mỹ thuật, trong suốt 45 năm qua, nhờ vào cuốn Câu chuyện Nghệ thuật của Ernst Gombrich hơn bất kỳ tác phẩm đơn lẻ nào khác. Nó là một câu chuyện tráng lệ, được viết nên bởi một nhà sử học vĩ đại mà tính thẳng thắn, sự ngờ vực trong việc sử dụng các thuật ngữ chuyên môn, cùng lòng nhiệt thành của ông đã luôn giữ vững được sự lan tỏa. Ấn bản mới là một tin tức tuyệt vời cho chúng tôi, những người đã trưởng thành cùng cuốn sách của Gombrich – và còn là một tin xuất sắc cho những độc giả sẽ sớm đồng hành cùng nó. 

– Christopher Frayling, Giáo sư Lịch sử Văn hóa, Trường Nghệ thuật Hoàng gia, London, 1995

Sách Khai Minh trân trọng giới thiệu bạn đọc !