Phân tâm học Freud & Kinh thánh -  Marie Balmary

Từ trước đến nay, chúng ta chỉ biết đến một lối hiểu Cựu Ước đường mòn qua các “chuyên gia Kinh Thánh” (Bible de Jerusalem) đôi khi rất lạ lẫm khắc nghiệt mà vô tình biến Chúa thành “Thiên Chúa quái ác” (Dieu pervers) như trường hợp của đoạn nói về việc Abraham hiến tế Isaac. Cách hiểu Kinh Thánh của Marie Balmary - một nhà Phân tâm học thuộc phái “liễu yếu đào tơ” mẹ gia đình, có nghiên cứu về tiếng Hipri, một tín hữu sâu sắc, thì đương nhiên bổ sung, nhưng đôi khi cũng đối lập với các chuyên gia Kinh Thánh, toàn là cánh mày râu và đều là những người độc thân.

Ngày nay không ai có thể bỏ qua được chiều kích Phân tâm học (với những khái niệm vô thức, phối hợp, ái kỷ... ) mà không phạm sai lầm. Cách nhìn của Marie Balmary có phần sâu sắc và chính xác hơn (vả lại, đây cũng là cái nhìn của các tác giả Kinh Thánh, tất cả đều là người Do Thái như người cha đẻ của Phân tâm học vậy) dĩ nhiên đó không phải là lí do. Đọc Marie Balmary tôi mới thật sự cảm thấy hài lòng về cách hiểu Cựu Ước trong nhiều đoạn sách Sáng Thế như vườn Địa Đàng, sự sa ngã, cặp vợ chồng Abraham - Sara, việc vô sinh và đổi tên của Sarai, việc hiến tế Isaac và nhiều đoạn khác.

MỤC LỤC

SÁCH CÙNG CHỦ ĐỀ

Khai tâm về phân tâm học -  Jean-Noël Christine

Khi người ta đề cập đến phân tâm học mà không thật sự biết rõ về nó, thông thường người ta hay nói đến hai khái niệm sau đây: vô thức và tính dục. 

Thật vậy, đây là hai điểm cốt lõi nhưng phân tâm học rộng hơn thế rất nhiều, và cũng may là như vậy bởi chính điều đó cho phép phân tâm học trở thành một lí thuyết bao quát về sự vận hành tâm trí của con người trên phương diện xúc cảm.  

(Trích lời giới thiệu, Khai tâm về phân tâm học, Jean-Noël Christine, Thân Thị Mận dịch, NXB Tri thức 2018). 

Phân tâm học cũng không chỉ là các affect hay các xung năng. Phân tâm học, một mặt là một kĩ thuật chăm chữa - và Freud luôn luôn tuyên bố sự gắn bó của mình với lâm sàng, rằng chính lâm sàng đã dẫn ông đến việc hình thành nên lí thuyết - và đó cũng là một tập hợp lí luận vô cùng lớn, rất được đào sâu và có kết cấu chặt chẽ. Ông là người duy nhất cho đến ngày nay, theo quan điểm của chúng tôi, cho phép hiểu được các sức mạnh khuấy đảo con người (và, thường xuyên làm cho con người lạc lối), giải thích những sự điên rồ của con người (những tội ác đáng ghê tởm/khả ố, những cuộc chiến tranh đầy chết chóc, những dự án hoành tráng, những cuộc phiêu lưu điên rồ...) nhưng cả những thiên tài của họ và ông cũng là người duy nhất có khả năng cung cấp một đề xuất đầy đủ về tâm trí của con người và những gì cấu trúc nên bộ máy tâm trí đó.

Mục lục

Lời giới thiệu  7

I. Bộ máy tâm trí, một “cỗ máy” phức hợp  23

Cô Anna O… được trình bày bởi J. Breuer 

Bài viết này mang tính nền tảng ở điểm nào? 

II. Bộ máy tâm trí, một “cỗ máy” để quản lí các xung đột

Những sức mạnh/lực này là gì? 

Xung năng, đời sống xung năng và giáo dục 

III. Bộ máy tâm trí, một “cỗ máy” quản lí và điều chỉnh năng lượng 

Khái niệm năng lượng và quan điểm năng lượng 

Các kích thích 

Dục năng (Libido) 

Đầu tư/giải đầu tư (Investissement/Désinvestissement) 

Các khái niệm năng lượng tự do và năng lượng liên kết,
quá trình liên kết, quá trình sơ cấp và thứ cấp 

Nguyên tắc khoái cảm    

IV. Bộ máy tâm trí và sự tổ chức của nó 

Hệ thống Tri giác-Ý thức (hay hệ thống T-Y) 

Định khu thứ nhất

Định khu thứ hai

Sự đối lập giữa xung năng tính dục,
xung năng tự bảo toàn và xung năng chết

V. Bộ máy tâm trí, cái giả tưởng và người khác 

Vị trí của người khác 

Một thế giới giả tưởng, thế giới của biểu tượng và của những hình thức vờ  

VI. Tâm trí và tính dục 

Tính dục trẻ em   

VII. Bộ máy tâm trí, một “cỗ máy” để ham muốn 

VIII. Sự hình thành bộ máy tâm trí

Ở cấp độ phát sinh loài

Ở cấp độ phát triển cá thể 

IX. Tâm bệnh học  211

Khái niệm cấu trúc 

Sự tiến triển của tâm bệnh học dưới góc nhìn của phân tâm học 

Phân loại hiện nay của các cấu trúc tâm trí dưới góc độ phân tâm học 

Phụ lục: Một số khái niệm cốt lõi khác 

Tài liệu tham khảo 

Tác giả Jean-Noël Christine

Nhà tâm lí học/phân tâm học người Pháp đã làm việc tại Việt Nam 6 năm. Trước khi trở thành nhà tâm lí học lâm sàng, ông từng có 30 năm kinh nghiệm làm việc với trẻ em trong vai trò một nhà giáo dục đặc biệt, trong đó có 20 năm làm việc với trẻ tự kỉ (hoặc trẻ có những rối loạn phát triển nghiêm trọng).

Sách Khai Minh trân trọng giới thiệu bạn đọc !