HỒI SINH SỰ THẦN KỲ NHẬT BẢN

Cuốn sách là những cuộc đối thoại của hai cha con Mikitani về công cuộc tái kiến thiết Nhật Bản.

Một giáo sư kinh tế và một doanh chủ đã đưa ra những nhận xét, đánh giá về mọi mặt của xã hội Nhật Bản hiện đại, từ kinh tế tới giáo dục, y tế, việc làm; đồng thời đề xuất các giải pháp tương ứng cho từng vấn đề đó. Không hề lạc quan, tự mãn trước những thành tựu của đất nước, hai cha con Mikitani đã chỉ ra những bước thụt lùi, những thất bại của Nhật Bản. Có thể nói, những đối thoại của họ không chỉ là sự phê phán sâu sắc với xã hội Nhật Bản, mà còn là sự phẫu tích cho từng vấn đề mà Nhật Bản đang phải đối mặt, với mong muốn rằng việc đưa ra cuốn sách “sẽ giúp mọi người nhận ra tình thế khó khăn mà Nhật Bản đang phải đối mặt, cũng như đưa ra tầm nhìn về một tương lai tươi sáng hơn và lộ trình để tới đó”.

“Nếu bạn cũng quan tâm tới Nhật Bản như tôi, tôi nghĩ bạn sẽ thấy cuốn sách "Hồi sinh sự thần kỳ Nhật Bản" này là góc nhìn thông minh và đột phá về tương lai của một quốc gia kỳ diệu.” - Bill Gates

Có lẽ cả thế giới mà chúng ta đang sống đang thay đổi với tốc độ chóng mặt hàng ngày, thậm chí hàng giờ. Cuộc cách mạng công nghệ số đã diễn ra trên toàn cầu và hầu như bất kỳ quốc gia nào cũng hưởng ứng để phát triển. Tuy nhiên, hình như không phải tất cả Nhật Bản đều đón nhận sự biến chuyển đó. Bởi lẽ, theo lý giải trong “Hồi sinh sự thần kỳ Nhật Bản: bàn về công cuộc tái thiết nước Nhật trong nền kinh tế toàn cầu” thì có rất ít nhà lãnh đạo chính trị, kinh doanh và chính quyền Nhật Bản hiểu được nước này đang ở đâu và sẽ đi đâu. Tác giả đã ví von Nhật Bản đang trở lại thời kỳ Edo khi mà đất nước này “bế quan tỏa cảng” và dường như không hề có sự quan ngại nào của các Shogun về sự phát triển rầm rộ của các quốc gia lân cận. Nhật Bản vẫn cứ thờ ơ với sự chuyển đổi ấy của thế giới khi cứ giữ mãi mô hình tổ chức cũ và thể hiện sự độc lập vô hạn nhằm chống lại những giao lưu từ nước ngoài. Họ cứ như đã phủ nhận vai trò của cuộc cách mạng công nghệ thông tin và đánh giá thấp những chuyển đổi có tính quan hệ quốc tế ấy. Thậm chí là công dân Nhật còn không thèm tìm hiểu và cập nhật thông tin thế giới vì họ cho rằng cuộc cách mạng công nghệ ấy chỉ nhằm xóa bỏ đi những cơ chế và mô hình cũ mà những thể chế và quy tắc mang tính định kiến ấy đã vô cùng hiệu quả ở Nhật. Nhưng đáng buồn thay, họ đã thiếu cái nhìn tổng quan về sự quan liêu của hệ thống tổ chức các cơ quan nhà nước ở Nhật Bản. Nếu cứ phiến diện và cố chấp như thế, họ chỉ khiến cho nền kinh tế ở đất nước ấy càng ngày càng đi xuống mà thôi.
Tác giả Hiroshi Mikitani đã nhận định rằng với sự thuần hậu về nền văn hóa truyền thống và những triết lý sống từ thời xa xưa truyền lại qua hàng ngàn năm lịch sử thì Nhật Bản luôn được xem là một trong những đất nước có truyền thống phong phú và đặc sắc nhất. Không những thế, Nhật còn là quốc gia tiên phong trong lĩnh vực công nghệ và trí thức kỹ thuật. Chính vì những yếu tố quá thuận lợi này mà Nhật không nên đứng ngoài cuộc cách mạng công nghệ thông tin vì khát vọng giao thương và vũng vẫy ra thế giới là hoàn toàn chính đáng. Hai mục tiêu cần được đề ra cho quốc gia này chính là cần phải trở thành quốc gia giàu có nhất thế giới và phải phấn đấu để trở thành quốc gia an toàn cho việc phát triển khoa học kỹ thuật tiên tiến.Tất cả những quan niệm kinh tế và chính trị liên quan đến hai mục tiêu này đều được phân tích cụ thể trong “Hồi sinh sự thần kỳ Nhật Bản: bàn về công cuộc tái thiết nước Nhật trong nền kinh tế toàn cầu”.
Bảy chương của quyển sách, dài cũng không dài nhưng ngắn cũng không phải là ngắn. Tất cả nội dung dàn trải và được phân tích kĩ càng, từ việc nguyên do và nguồn lực để canh tân đất nước cho đến sức mạnh của tổ chức chính quyền. Sau đó, tác giả phân tích những mối nghi hoặc về công cụ tài chính tiền tệ trong Abenomics rồi dẫn đến quyền lực nhà nước với các chi phí lũy thoái. Hơn thế nữa là sự giao thương quốc tế và xây dựng uy tín thương hiệu của Nhật Bản. Những nội dung ấy đều được hai tác giả Hiroshi Mikitani và Ryoichi Mikitani phân tích kỹ càng. Tôi tin đây là quyển sách đáng để chúng ta đọc và học hỏi thêm nhiều bài học về việc xây dựng một nền kinh tế vững mạnh.

Trích đoạn sách Hồi sinh sự thần kỳ Nhật Bản

“… hãy nhìn vào Samsung: Họ không tạo ra bất cứ công nghệ hay sản phẩm mới nào. Thật ra, Nhật Bản mới là lãnh địa của các phát minh, chẳng hạn như sự phát triển đĩa DVD và CD hay việc phát minh ra sợi cáp quang. Có năng lực kỹ thuật là quan trọng, nhưng con cảm thấy có năng lực cách tân trong kinh doanh còn quan trọng hơn, nó khiến việc kết hợp những thứ mới mẻ trở nên khả thi. Ngay cả iPhone cũng chỉ là phần công nghệ kết hợp một chiếc điện thoại, Internet và một camera. Xét về mặt ý tưởng, nó chính xác giống với i-mode, nhưng về mặt thị trường, iPhone đã tiến ra toàn cầu còn i-mode trở thành Galapagos. Tất cả những điều này giải thích tại sao chúng ta cần tiến lên một bước trong cạnh tranh quốc tế và phát triển năng lực mở rộng kinh doanh ra toàn cầu.”

“Không thể nào tất cả lao động trình độ cao ở Nhật Bản đều là người Nhật được. Đã có những kế hoạch tạo ra phiên bản NIH của Nhật Bản, nhưng mục tiêu này vô cùng khó đạt được chỉ với các nhà nghiên cứu Nhật Bản. Chúng ta cần phải xem xét cách thức thu hút những người giỏi nhất và sáng láng nhất – những trí thức hàng đầu – tới Nhật Bản.”

Sách Khai Minh trân trọng giới thiệu bạn đọc !