Chúng là những đền thờ duy nhất không bị đổ nát, và trong đó có những câu trả lời cho những câu hỏi hiện đại nhất mà Delphi và Dodona chưa bao giờ đưa ra. Chúng ta cũng có thể bỏ sót không nghiên cứu Thiên nhiên vì nó đã già rồi. Đọc tốt, tức là đọc những quyển sách thật sự trong một tinh thần thật sự, là một môn luyện tập cao quý, và là môn sẽ giao cho người đọc nhiều nhiệm vụ hơn bất kì bài tập nào mà phong tục ngày nay coi trọng. Nó đòi hỏi một sự huấn luyện như của vận động viên điền kinh, ý định bền bỉ hầu như suốt cuộc đời với đối tượng này. Sách phải được đọc một cách cẩn trọng và dè dặt như chúng được viết ra. Thậm chí nói được thứ tiếng của dân tộc viết ra sách đó cũng chưa đủ, vì có một chênh lệch đáng kể giữa văn viết và văn nói, ngôn ngữ nghe và ngôn ngữ đọc. Ngôn ngữ nói nói chung chỉ là phù du, tạm thời, một âm thanh, một thứ tiếng, một phương ngữ, hầu như có tính động vật, và chúng ta học nó một cách vô thức, giống như những con vật, đó là ngôn ngữ của mẹ chúng ta. Ngôn ngữ viết là sự chín muồi và từng trải của tiếng nói, nếu tiếng nói là của mẹ chúng ta thì ngôn ngữ viết là của cha chúng ta, một sự thể hiện dè dặt và chọn lọc, quá nhiều ý nghĩa nghe bằng tai thì không hết, mà chúng ta phải được sinh ra lần nữa để nói. Đám đông người ở thời trung cổ chỉ nói tiếng Hi Lạp và tiếng Latin thì không có cơ may bẩm sinh đọc được những tác phẩm thiên tài viết bằng những ngôn ngữ ấy; vì chúng không được viết bằng thứ tiếng Hi Lạp hay Latin mà họ biết, mà bằng thứ ngôn ngữ chọn lọc của văn chương. Họ không biết những phương ngữ quý tộc hơn của Hi Lạp và La Mã, mà những vật liệu trên đó chúng được viết đối với họ chỉ là giấy lộn, trái lại họ rất quý thứ văn chương rẻ tiền đương thời. Nhưng khi nhiều dân tộc châu Âu đã có được những ngôn ngữ viết riêng biệt tuy còn đơn giản của họ, đủ cho những mục đích của nền văn học đang lên của họ, thì nền cổ học được phục hưng, và các học giả đã có thể từ sự xa cách đó nhận rõ được những kho báu cổ xưa. Những gì mà đám đông La Mã và Hi Lạp ngày trước không thể nghe, thì sau nhiều thế kỉ trôi qua chỉ một ít học giả đọc, và số học giả ngày nay vẫn còn đọc chúng còn ít hơn nữa.

Dù chúng ta có thể ngưỡng mộ đến đâu tài hùng biện lâu lâu có dịp bùng ra của nhà hùng biện, thì những lời cao quý nhất được viết ra thường ở xa đằng sau hoặc bên trên thứ ngôn ngữ nói trôi tuột qua ấy như bầu trời đầy sao đằng sau những đám mây. Có những vì sao, và có những người có thể đọc chúng. Các nhà thiên văn mãi mãi bình luận và quan sát chúng. Chúng không phải là những hơi thở giống như hơi thở đầy hơi nước và những cuộc nói chuyện hằng ngày của chúng ta. Cái gọi là sự hùng biện trong diễn đàn thường được thấy là phép tu từ trong nghiên cứu. Nhà hùng biện tràn ngập cảm hứng trong một dịp nhất thời, và nói với đám đông trước mặt ông, với những người có thể nghe ông; nhưng nhà văn, cuộc sống điềm đạm hơn của họ là cơ hội của họ, mà đám đông gây cảm hứng cho nhà hùng biện có thể làm cho họ sao nhãng, họ nói là nói với nhân loại thông minh và lành mạnh, với tất cả những thời đại có thể hiểu họ.

Chẳng đáng ngạc nhiên khi Alexander mang Iliad theo ông trong những cuộc viễn chinh trong một chiếc tráp quý. Một lời được viết ra là một di tích quý báu nhất. Nó là thứ vừa thân mật hơn với chúng ta, vừa phổ thông hơn bất kì tác phẩm nghệ thuật nào khác. Nó là tác phẩm nghệ thuật gần gũi nhất với bản thân cuộc sống. Nó có thể được dịch ra mọi thứ tiếng, và không chỉ được đọc mà còn thật sự được thở bằng tất cả những môi người; - không chỉ được thể hiện trên toan trên bố hay trên đá cẩm thạch, mà được khắc vào hơi thở của bản thân cuộc sống. Biểu tượng của suy nghĩ của một người cổ đại trở thành lời nói của một người hiện đại. Về những tượng đá cẩm thạch của Hi Lạp, hai nghìn năm đã truyền vào những tượng đài của văn chương của nó chỉ một màu thu vàng chín hơn, vì chúng đã mang bầu không khí trong sáng và thiên đàng của chính nó vào mọi mảnh đất để bảo vệ chúng khỏi sự gặm mòn của thời gian. Sách là kho báu của thế giới và tài sản thừa kế xứng đáng của các thế hệ và các dân tộc. Sách, những quyển xưa nhất và hay nhất, đứng một cách tự nhiên và đàng hoàng trên các kệ sách của mọi nhà. Chúng không có lí do gì để tự biện hộ, nhưng trong khi chúng khai sáng và nâng đỡ độc giả thì lương tri của anh ta không từ chối chúng. Tác giả của chúng là một tầng lớp quý tộc tự nhiên và hấp dẫn của mọi xã hội, và hơn mọi vua chúa, họ ảnh hưởng lên loài người. Khi một nhà buôn dốt nát và kiêu ngạo nhờ công việc kinh doanh thành công mà giành được nhàn rỗi và độc lập, và được chấp nhận vào giới giàu sang, chắc chắn cuối cùng ông ta sẽ quay sang những giới có tri thức và tài năng, cao hơn nhưng khó vào hơn, và nhận ra sự dở dang của văn hóa của ông ta, sự phù phiếm và thiếu hụt trong sự giàu có của ông ta, và hơn nữa chứng tỏ sự nhìn xa của ông bằng những nỗ lực cho con cái của ông cái nền tảng văn hóa trí thức mà ông cảm thấy rõ sự cần thiết của nó, và như vậy ông trở thành người sáng lập gia đình.

Những người không học những tác phẩm kinh điển trong ngôn ngữ mà nó được viết chắc chắn sẽ có kiến thức rất không hoàn hảo về lịch sử của loài người; vì một điều đáng chú ý là không có bản ghi chép nào của chúng bằng bất kì một thứ tiếng hiện đại nào, trừ phi bản thân nền văn minh của chúng ta có thể coi là một bản ghi chép như vậy. Homer chưa bao giờ được in bằng tiếng Anh, cả Æschylus cũng vậy, thậm chí Virgil, - những tác phẩm thanh tao và tinh tế và đẹp như bản thân buổi sáng; những nhà văn sau này, cho dù chúng ta nhất trí về thiên tài của họ, hiếm khi hay chưa bao giờ sánh được vẻ đẹp trau chuốt và hoàn hảo của những kì công văn chương hùng vĩ và suốt đời của những người Hi Lạp La Mã cổ đại. Họ chỉ nói về việc quên những người chưa bao giờ biết họ. Sẽ là khá sớm để quên họ khi chúng ta có học vấn và thiên tài cho phép chúng ta chuyên tâm vào hiểu họ. Thời đại sẽ trở nên thật giàu có khi những di sản mà chúng ta gọi là Cổ điển, và những Bản thảo còn xa xưa hơn và cổ điển hơn nhưng vẫn còn ít được biết đến của các dân tộc, sẽ được tích lũy hơn nữa, khi Vatican được chất đầy những Vệ đà, và Zendavestas và Kinh Thánh, với những Homer những Dante và những Shakespeare, và tất cả các thế kỉ tới sẽ kí thác thành công những chiến tích của chúng vào diễn đàn của thế giới. Với một chồng như vậy chúng ta có thể hi vọng cuối cùng sẽ trèo lên được thiên đường.

Tác phẩm của những nhà thơ vĩ đại chưa bao giờ được loài người đọc, vì chỉ những nhà thơ vĩ đại mới có thể đọc chúng. Chúng chỉ được đọc như kiểu đám đông đọc những vì sao, nhiều lắm là theo cách tử vi, chứ không phải theo cách thiên văn học. Phần lớn người ta học đọc để phục vụ những nhu cầu vặt vãnh, như học mật mã để giữ tài khoản và không bị lừa trong giao dịch kinh doanh, nhưng việc đọc như luyện tập trí tuệ cao quý thì họ biết rất ít hoặc không biết gì; tuy nhiên đấy là nói đến việc đọc, theo một nghĩa cao quý, chứ không phải thứ ru ngủ chúng ta như một niềm khoái trá và chịu bỏ đi những khả năng xuất sắc hơn để ngủ trong lúc đó, mà là thứ chúng ta phải đứng nhón gót để đọc và dành những giờ thao thức và tỉnh táo nhất của chúng ta cho nó.

Tôi nghĩ, đã học được những chữ cái, chúng ta nên đọc cái tốt nhất trong văn học, chứ đừng suốt đời cứ lặp lại hoài a, b, c và những từ một âm tiết, như ở lớp bốn và lớp năm, ngồi ở hàng ghế đầu tiên và thấp nhất. Phần lớn mọi người thoả mãn với việc đọc và nghe đọc, và lâu lâu được thuyết phục bởi sự khôn ngoan sáng suốt của một cuốn sách tốt, Kinh Thánh, rồi sống vô vị trong phần còn lại của cuộc đời, và tiêu tan những khả năng của họ trong cái gọi là việc đọc dễ dàng. Trong Thư viện Cho Mượn của chúng tôi có một tác phẩm nhiều tập có tên là Sách Dễ Đọc (Little Reading), mà tôi cho là nhắc đến tên một thành phố tôi chưa từng đến. Có những người, giống như những con chim cốc và đà điểu châu Phi, có thể tiêu hóa tất cả những thứ này, thậm chí sau một bữa ăn ê hề thịt cá rau quả, vì họ không chịu để cái gì uổng phí. Nếu những người khác là những cỗ máy cung cấp những thức ăn tạp này, thì họ là những cái máy để đọc nó. Họ đọc câu chuyện thứ chín nghìn về Zebulon và Sophronia, và họ đã yêu như chưa từng có ai yêu trước đó, và con đường tình yêu đích thực của họ cũng chưa bao giờ suôn sẻ, dù chạy và vấp thế nào, họ cũng sẽ đứng lên và tiếp tục! Một kẻ bất hạnh khốn khổ nào đó đã trèo lên một gác chuông như thế nào, lẽ ra hắn không bao giờ nên leo lên đến tận gác chuông như thế; và sau khi đã đưa hắn lên đó một cách vô ích, nhà tiểu thuyết vui vẻ rung chuông lên cho cả thế giới kéo đến để nghe. Ôi trời! Làm thế nào cho hắn xuống được. Về phần tôi, tôi nghĩ rằng tốt hơn họ nên biến tất cả những nhân vật đầy khao khát của thế giới tưởng tượng ấy thành người chong chóng, như trước đây họ thường đưa các nhân vật lên các chòm sao, và để họ bay trên ấy cho đến chán và không bao giờ xuống nữa để quấy rầy những người lương thiện bằng những trò tinh quái của họ. Lần sau mà nhà tiểu thuyết rung chuông tôi sẽ không nhúc nhích cho dù nhà họp cháy rụi. Điệu nhảy Tip-Toe-Hop một truyện thời Trung Cổ, của tác giả nổi tiếng ‘Tittle-Tol-Tan’ (Một chút-và-Không chút nào) xuất bản mỗi tháng một phần; được đặt mua từ trước với số lượng lớn kinh khủng. Tất cả những truyện đó họ trợn tròn mắt đọc, với sự tò mò và thèm thuồng thô thiển, và tọng tất cả vào diều, đúng như một thằng bé bốn tuổi ngốn ngấu cuốn Lọ Lem bìa mạ vàng hai xu của nó, mà như tôi thấy, không có chút thay đổi nào trong cách diễn cảm, hay biết rút ra chút ý nghĩa đạo đức nào. Kết quả là cái nhìn mờ mịt, sự bế tắc trong tuần hoàn và một sự tê liệt tổng thể, suy sụp toàn bộ các khả năng trí tuệ. Cái loại bánh gừng này được nướng hằng ngày và chuyên cần hơn bánh mì trắng hay bánh nâu trong hầu hết các lò nướng, và tìm được một thị trường bảo đảm hơn.