Chủ Đề (Τοπικά) - Aristotle

Cùng với “Biện Luận”, “Chủ Đề” là bộ công cụ tư duy quan trọng đặc biệt trong biểu đạt thực tại bằng ngôn ngữ (thông qua nói hoặc viết). “Chủ Đề” đưa ra một loạt các chỉ dẫn về cách chúng ta “định nghĩa”, “suy luận”, “diễn đạt”… sự vật và sự việc, cũng như cách hình thành các luận thuyết. 

“Chủ Đề” của Aristotle đặc biệt đi sâu giải thích khái niệm biện chứng và các phương pháp biện chứng. Bên cạnh đó, Aristotle cũng chỉ ra các lỗi lập luận và các ngụy biện thường thấy, từ đó hướng dẫn cách tránh rơi vào ngụy biện hay lập luận vòng quanh. 

Giờ chúng ta phải bàn tới “định nghĩa”, “đặc tính”, “nguyên thể”, và “ngoại tính” là gì. “Định nghĩa” là một cụm từ biểu thị tự tính của sự vật. Nó được thể hiện dưới dạng thức là một cụm từ thay cho một thuật ngữ, hay một cụm từ thay cho một cụm từ khác; vì thi thoảng ta có thể định nghĩa ý nghĩa của một cụm từ. Những người mà khi phát ngôn chỉ sử dụng thuật ngữ (bạn có thể thử) rõ ràng không trình bày được định nghĩa của một sự vật đang được nhắc đến, vì một định nghĩa luôn luôn là một loại cụm từ cụ thể nào đó.

Quyển II, chương 5

Hơn nữa, ta hãy xem liệu một nghĩa của một thuật ngữ có trái ngược trong khi nghĩa khác hoàn toàn không có hay không; ví dụ niềm vui (pleasure) uống rượu trái ngược với nỗi đau khát nước, trong khi niềm vui khi thấy đường chéo không tương xứng với mặt bên thì không có trái ngược, vì vậy “niềm vui” được sử dụng theo nhiều nghĩa. Đối với “yêu” (love), khi được sử dụng trong khuôn khổ của tâm trí, thì “ghét” là trái ngược của nó, trong khi lúc được sử dụng cho hoạt động thể chất (như hôn) thì nó không có trái ngược: vậy nên, rõ ràng rằng “yêu” là một thuật ngữ mơ hồ.

Quyển II, chương 15