Sài Gòn - Gia Định - Chợ Lớn: Ký Ức Rực Rỡ -  Phạm Công Luận

Còn ai nhớ ở Sài Gòn từng có những chiều Chủ nhật vui như trẩy hội, trên ba con đường Lê Lợi, Nguyễn Huệ và Tự Do (nay là Đồng Khởi). Từng nhóm gia đình hay những đôi trai gái, những cặp vợ chồng chầm chậm đổ về bến Bạch Đằng hay tới chợ Bến Thành. Gió mát từ phía sông thổi tung những tà áo dài. Các quý ông Sài Gòn chỉn chu với mái tóc ngắn gọn thường được chải brilliantine cho gọn gàng, diện áo sơ mi tay ngắn hay montagut đỏ sẫm hoặc vàng nghệ. Những kiểu cách đơn giản mà như huyền thoại, chỉ còn đọng lại trong phim ảnh một thời.

Trong bài Gió sông Sài Gòn thổi về thành phố, họa sĩ trường phái "Tranh Gia Định" Hà Cẩm Tâm nôn nao nhớ thời tuổi trẻ ở Sài Gòn, gợi lại bao dấu ấn của một thời nhàn du thư thả, những bước chân líu lo, những tâm hồn rộn rã, những hứng thú hàn huyên và những tiếng cười giòn tan... Ông nhắc: "Những nhà sách đồ sộ. Những góc phố hằng hà sách bán xôn. Những nhà hàng sang trọng. Những bữa cơm vỉa hè. Những dancing lừng lẫy. Vài quán nhỏ nhâm nhi. Những ca sĩ áo dài má phấn môi son. Một người hát dạo xàng xê vệ đường".

Sài Gòn đó một thời ấp ủ tình yêu, đậm đà tình bạn. Tình bạn trong cảnh: "Muốn gặp nhau thật dễ như trở bàn tay, nhất là vào trời chiều bóng ngả về Tây. Ngồi uống café, chỉ một ly café thường hay café đá trong một giờ là gặp ít nhứt năm ba tên cùng một băng tần hay một vài ghế lãng đãng văn thơ mơ màng lãng mạn. Không cần nói năng chi, cá lũ cùng kéo nhau xuống bờ sông Saigon vào Point dé blagueurs (Quán nhậu ở mỏm đất de ra dưới chân cột cờ Thủ Ngữ) nhâm nhi tán dóc cho đến li bì nửa đêm về sáng rồi hân hoan lũ lượt như một lời chia tay. Có khi chiều mai gặp lại. Gặp lại. Gặp hoài, chẳng bao giờ tháy chán. Tán dóc dài dài. Nói hoài nói húy". Câu văn như say, như cuốn người đọc và làm nôn nao nhớ, nhớ rất nhiều.

"Lưu lạc giang hồ trăm nơi ngàn chốn, tình cảnh đủ điều văn minh vật chất, siêu đẳng như lai thoát vùng hệ lụy, lạnh thấu tủy xương, nóng ran sa mạc, buồn hơn mẹ chết, sướng tợ tiên ông, tự do như gió, stress thường xuyên, chết lên sống xuống, muốn gì được nấy..., mà chẳng thấy ở đâu sống "đã" bằng ở Saigon ngày ấy...". Câu viết thật dài, không muốn dứt, như nói chỉ một hơi, muốn trút hết cả nỗi lòng. Chẳng ở đâu sống "đã" bằng Sài Gòn. Ai không tin hãy đến đây sống một thời gian, rồi cảm nhận sức lay động của một câu viết chân phương mộc mạc như lời nói về Sài Gòn, một thành phố luôn tạo nỗi nhớ cho dù ở rất xa hay đang sống ngay trong lòng nó. Sài Gòn, dù ngày xưa, hơn nửa thế kỷ trước không phồn hoa bằng bây giờ, nhưng trong tâm tưởng vẫn là một thời tuyệt đẹp cho những ai có tuổi trẻ ở đây, để rồi vẫn mang một "ký ức rực rỡ" suốt cuộc đời mình.