Nhập môn khai phá các ngành khoa học truyền thông

1.Tác giả. Daniel Bougnoux: Ông từng giảng dạy triết học và văn học trước khi trở thành giáo sư danh dự chuyên về các môn khoa học truyền thông tại Đại học Stendhal de Grenoble. 

2. Tác phẩm

Các hoạt động thông tin và truyền thông có vai trò cực kỳ quan trọng trong cuộc sống con người cũng như xã hội. Không ai có thể sống mà không giao tiếp, không thu nhận và phổ biến thông tin. Cuốn sách này góp phần làm sáng tỏ cho người đọc về lịch sử, bản chất và sự phức tạp của các ngành khoa học truyền thông. Cuốn sách cũng phân tích vai trò của hoạt động truyền thông trong cuộc sống của từng người và của toàn xã hội ở thời đại hiện nay khi quá trình toàn cầu hóa đang mang tới các hậu quả tốt và xấu, phân tích ảnh hưởng của các đổi mới kĩ thuật hay công nghệ mới tới hoạt động thông tin-truyền thông và quyền của các tác giả đối với các thông tin hay thông điệp của họ.  

3. Mục lục

Lời mở đầu 

Cuộc chu du quyết định 

I / Một vấn đề truyền thông là gì? 

Truyền thông nằm bên ngoài các tri thức 

Các phạm vi truyền thông  2

II / Sống kết nối

Khuôn khổ 

“Tham gia vào dàn nhạc” 

Chức năng duy trì quan hệ 

Chữa bệnh (cure) và chăm sóc (care) trong y học 

Mối quan hệ vô hình 

Nghịch lí 5

III / Tạo kí hiệu 

Bước ngoặt của kí hiệu 

Hai trường phái nghiên cứu kí hiệu 

Ngành kí hiệu học theo quan điểm của Charles S. Peirce 

Các chỉ số, hình tượng, biểu tượng 

Kết thúc kí hiệu 

IV / Truyền tải ý nghĩa 

Ưu thế của cách thể hiện 

Trực tiếp và sau một thời gian 

Ở ngã rẽ của ý nghĩa, là phép ẩn dụ 

V / Đổi mới kĩ thuật và các công dụng của nó 

Các ranh giới của lĩnh vực kĩ thuật? 

Từ mối quan hệ nhân quả kĩ thuật

Thời đại kĩ thuật

Các nhiệm vụ của một ngành nghiên cứu truyền thông 

VI/ Mở ra quá trình thông tin và đóng lại quá trình truyền thông 

Hoạt động giao tiếp đầu tiên 

Tác phẩm thông tin 

Hoạt động truyền thông chống lại thông tin 

Thông tin chống lại truyền thông 

Hai thái cực nghiên cứu và lí luận của chúng tôi

VII/ Không gian công cộng và các phương tiện truyền thông 

Các công cụ của Quốc gia-dân tộc 

Không gian công cộng hạn chế ở việc phổ biến các tác phẩm viết? 

Hướng tới một nền dân chủ điện tử? 

VIII/ Làm thế nào ta có thể sống được ở quy mô toàn cầu? 

Thế giới của lí lẽ và triết lí của Thời kì Khai sáng 

Sự chia nhỏ lãng mạn và nền dân chủ đa văn hóa 

Nền văn hóa dễ phát triển của chúng ta 

Nền kinh tế trong quỹ đạo 

Hướng tới kết nối toàn cầu 

IX / Các câu trả lời cho bốn câu hỏi căn cứ vào điều đã trình bày trước 

Các môn học của ngành truyền thông có xứng đáng  với tên gọi “các ngành khoa học” không? 

Tại sao ta thấy không có phần nào trong cuốn sách này đề cập đến thuật ngữ “xã hội diễn cảnh”? 

Ta cũng không tìm thấy trong cuốn sách này việc cảnh báo cảnh giác, vốn đã trở thành quen thuộc, trước các “cám dỗ” của thế giới ảo và các ảo ảnh…   

Phạm vi của các lĩnh vực nằm trong các ngành KH TTTT có nguy cơ làm mất định hướng thực sự đối với sinh viên và người nghiên cứu. Bạn có đề xuất gì cho họ để kết thúc phương pháp học nào đó? 

Từ vựng gồm các thuật ngữ đánh dấu hoa thị* 

Danh mục tài liệu tham khảo  

4. Điểm nhấn

Các chương trình giảng dạy hay nghiên cứu “về truyền thông” có thể là các không gian so sánh và đối thoại sôi động hơn với (rất) nhiều chương trình khác... Truyền thông giống như một đám mây lớn bị gió cuốn đi và xé ra, và đám mây này bay qua gần như tất cả các lĩnh vực của tri thức.