Mẹ và Con

Tình Mẹ Con Của Những Người Nổi Tiếng

"... Con hoảng sợ ngày bàn tay mẹ mỏi
Mình vẫn còn một thứ quả non xanh" ("Mẹ và quả" - NKĐ)

LỜI NHÀ XUẤT BẢN

Công cha như núi Thái Sơn / Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra - Lời ca dao thân thuộc ấy dường như mở ra cả một không gian tâm thức của người Việt với những đấng sinh thành - bề cao là cha, bề rộng là mẹ. Công cha như núi, bóng cha phủ xuống đời con một vẻ thâm trầm, tĩnh mặc. Phải thế chăng mà đôi khi những người cha tài năng, xuất chúng vô hình trung trở nên một áp lực cho những đứa con? Nhưng cuộc đời làm con của chúng ta may thay luôn có cả bóng dáng mẹ hiền kề cận nâng đỡ. Đó là cái uyên nguyên nhuần nhị của minh triết Á Đông vậy. Trong như nước nguồn. Mênh mang, dịu dàng cũng như nước nguồn. Kể câu chuyện về mẹ, về tình mẹ, vì thế, mang những đặc tính tự nhiên nhi nhiên vốn dĩ.

Cuốn sách Mẹ và con bạn cầm trên tay có lẽ không tham vọng nói được điều gì mới về tình mẫu tử, chỉ ngõ hầu khơi lại cái nguồn vĩ đại vô tận ấy thông qua hình ảnh những người mẹ Việt Nam cụ thể. Họ là trí thức, là tiểu thương, là nông dân; họ ở nông thôn, ở thành thị, ở miền núi; họ thế gia, họ bình dân, họ “người không chữ”;… và còn là biết bao nhiêu những khác biệt về hoàn cảnh, số phận, thời đại sống… nhưng đồng quy ở một điểm: là mẹ của những đứa con trên dải đất hình chữ S hình ảnh mẹ già còng lưng đội nón. Mỗi nhân vật-con trong sách chọn cho mình một điểm nhìn về mẹ để mà kể, mà rưng rưng. Những mảng ký ức người con lần hồi trong cõi nhớ về các bà mẹ mang mang tự tình cá nhân, nhưng vẫn đầy ăm ắp ký ức của cả một thời đoạn, với những khúc quanh mà lịch sử dân tộc đã kinh qua. Chính vì thế mà có nhiều khi, di sản mẹ để lại cho các con là cả những bài học lý trí - như một cách sống, cách ứng xử với cuộc đời – để rồi sau này trở nên hành trang thiết thân cho đám con ra đời với tròn trịa nhân cách. Những bà mẹ Việt Nam thương chồng, yêu con khéo lo toan vun vén như thế ấy, đã gánh trên vai mình cả bao nhọc nhằn, truân chuyên của mưa nắng thời cuộc.

Nhưng kể sao hết vẻ đẹp vô tư trong trẻo của tình mẹ, sự hy sinh của mẹ dành cho con, từ khi đứa con ấy manh nha tượng hình đến lúc mẹ nhắm mắt xuôi tay. Dù chỉ đồng quà, tấm bánh mẹ để dành phần, hay đến cao cả vong thân cho lý tưởng như người mẹ của Pavel Vlasov trong tiểu thuyết của Gorky - tình mẫu tử, bằng cách này hay cách khác, vẫn chảy tràn trong lương tri của nhân loại. Và hẳn nhiên là thiếu nó, không đứa con nào có thể lớn lên toàn vẹn thành Người.

Sách Khai Minh xin trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc tuyển tập Mẹ và con - Tình mẹ con của những người nổi tiếng, như để góp một lời nhỏ xin tri ân những Người Mẹ; để nhắc nhớ rằng, mỗi người chúng ta vẫn luôn có một nơi chốn chở che dịu dàng và bao dung vĩnh viễn, đó là Lòng Mẹ. Chúng tôi cũng xin được gửi lời cảm ơn đến các tác giả đã trân trọng viết về những Người Mẹ, để chúng tôi có cơ hội được thực hiện cuốn sách này.