Kỷ Yếu Hội thảo khoa học “Dinh trấn Thanh Chiêm và chữ Quốc ngữ” 

Hội thảo nhằm khẳng định và làm sáng tỏ vai trò, vị trí và quá trình phát triển của dinh trấn Thanh Chiêm trên phương diện văn hóa – lịch sử và khảo cổ học, qua đó xác định vai trò của Dinh trấn Thanh Chiêm trong quá trình hình thành chữ quốc ngữ. Hội thảo đã nhận được sự quan tâm và hưởng ứng nhiệt tình của các học giả, các nhà sử học, nhà ngôn ngữ học, nhà quản lý di sản văn hóa, chuyên gia bảo tồn - bảo tàng ở Quảng Nam và ở nhiều tỉnh, thành phố trong nước, các học giả quốc tế, các vị linh mục và giáo dân Công giáo địa phương…,  là những người đã dành thời gian nghiên cứu về vùng đất Quảng Nam, về dinh trấn Thanh Chiêm và chữ Quốc ngữ. Hội thảo đã nhận được 69 tham luận, là những bài nghiên cứu khoa học, đầy tâm huyết và giàu sức thuyết phục, đề cập nhiều vấn đề về lịch sử, kinh tế, xã hội, văn hóa, tôn giáo ở Đàng Trong và xứ Quảng thời chúa Nguyễn; đặc biệt là về Dinh trấn Thanh Chiêm và sự hình thành chữ Quốc ngữ ở vùng đất Quảng Nam vào đầu thế kỷ XVII.

Các tham luận tập trung vào 5 chủ đề chính: Đàng Trong - Quảng Nam - Thanh Chiêm: Những vấn đề lịch sử; Dinh trấn Thanh Chiêm và sự ra đời chữ Quốc ngữ, Quá trình hoàn thiện, sử dụng và truyền bá chữ Quốc ngữ, Bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử văn hóa dinh trấn Thanh Chiêm và di sản chữ Quốc ngữ; Một số vấn đề về hải thương và các sử tích ở xứ Quảng thời Champa và thời chúa Nguyễn. Với 69 tham luận có nội dung nghiên cứu bao quát những vấn đề lịch sử, chính trị, văn hóa, kinh tế, ngôn ngữ, tôn giáo… của vùng đất Quảng Nam - Hội An - Thanh Chiêm từ thế kỷ X đến thế kỷ XX, đặt biệt là trong các thế kỷ XVII - XVIII, có thể nói hội thảo khoa học “Dinh trấn Thanh Chiêm và chữ Quốc ngữ” đã tạo một dấu ấn sâu sắc bởi số lượng và chất lượng các tham luận khoa học.

Hội thảo đã đem lại những bài học có ý nghĩa không chỉ riêng cho lịch sử phát triển ngôn ngữ, mà cho cả sự nghiệp gìn giữ nền độc lập tự chủ của dân tộc; làm sáng tỏ nhiều vấn đề góp phần gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Đồng thời, góp phần khẳng định tầm quan trọng của Dinh trấn Thanh Chiêm, Quảng Nam trong tiến trình hình thành và phát triển chữ quốc ngữ thời buổi ban đầu./.

Sách Khai Minh trân trọng giới thiệu.