Bài Học Giáo Dục Từ Nước Mĩ - Tony Wagner

Đây là câu chuyện đầy lôi cuốn và ý nghĩa về cách thức các trường trung học của nước Mĩ vượt qua thách thức đến từ những biến đổi nhanh chóng của thế giới và của nội tại quốc gia. Chương trình học nặng nề, quá nhiều bài thi chuẩn hóa, mối quan hệ giáo viên-học sinh rạn nứt, hành xử thiếu tôn trọng, áp lực đối với giáo viên, sự lệ thuộc vào công nghệ, thiếu vắng dân chủ trường học và trách nhiệm giải trình… đã đẩy hệ thống giáo dục phổ thông rơi vào cuộc khủng hoảng toàn diện. Đòi hỏi “tái tạo” hệ thống đó được đặt ra cấp thiết. Thông qua khảo sát, nghiên cứu tại một số trường trung học tiêu biểu, cả công lập lẫn tư thục, Tony Wagner đã nêu lên cuộc vật lộn giữa những giáo điều lỗi thời, định kiến và sự phân biệt với tinh thần tự do, khao khát sự thay đổi, kiến tạo nền văn hóa sản sinh tri thức; đồng thời chỉ ra một lộ trình sơ khởi cho nỗ lực tạo dựng một Trường làng Hiện đại, nơi cam kết lâu dài với nền giáo dục nhân văn, khai phóng…

Điều đó khơi lên những suy ngẫm đối với những thành viên của một cộng đồng học tập ở mọi quốc gia: Ai cũng có trách nhiệm trong quá trình cải thiện trường học. Chúng ta nên kết nối ra sao và làm điều gì đúng đắn?

SÁCH CÙNG TÁC GIẢ

Làm Thế Nào Để Thay Đổi Trường Học - Tony Wagner

Tại sao trường học cứ mãi trì trệ mà không cải tổ?

Tại sao lại không để các trường công lập cạnh tranh, để phụ huynh có quyền lựa chọn sản phẩm giống như mọi ngành khác của nền kinh tế?

Những nhà giáo được đào tạo từ những năm 1980 liệu có đảm bảo nuôi dưỡng được những công dân thế kỷ 21?

Tại sao, tại sao và tại sao?

Đây là những vấn đề mà nước Mỹ phải đương đầu trong cuộc khủng hoảng giáo dục phổ thông thập niên 1980 – 1990. Để đóng góp vào quá trình thay đổi, tìm kiếm những hướng đi mới cho nền giáo dục Mỹ, nhà nghiên cứu giáo dục Tony Wagner đã dành ra nhiều năm để quan sát, nghiên cứu ba trường phổ thông và đúc rút lại trong cuốn sách “Làm thế nào để thay đổi trường học?”

Qua cuốn sách, ông đã tìm kiếm câu trả lời cho bài toán cải cách nhà trường bằng ba việc làm quan trọng:

• Cải thiện điều kiện dạy và học;

• Phát triển năng lực giáo viên;

• Kiên định trọng tâm đổi mới và lãnh đạo

Bên cạnh đó, nhà trường không nên xa rời “nguyên tắc 3C” kinh điển làm nên một ngôi trường chất lượng: Các năng lực học thuật (competencies), giá trị cốt lõi (core values), khả năng hợp tác (collaboration).

Nếu là một người quan tâm đến giáo dục, đặc biệt là giáo dục Việt Nam, hẳn bạn sẽ nhận ra rằng câu chuyện nhà trường của nước Mỹ ba thập niên trước cũng là câu chuyện mà ngày hôm nay Việt Nam phải đối diện trên con đường thay đổi hiện trạng nền giáo dục. Hy vọng rằng với những bài học từ quá khứ này sẽ là định hướng để chúng ta tư duy về những vấn đề ở thực tại.

NHẬN XÉT CỦA ĐỘC GIẢ

“Sinh động và hấp dẫn… Một công trình tranh luận đầy khiêu khích giúp chúng ta hiểu đúng hơn về quá trình thay đổi trước khi chúng ta khởi đầu một thay đổi lớn. Cái nhìn mới mẻ của Tony Wagner về ba đối tượng trường học trong cuốn sách tiết lộ ý thức nghiêm túc và đúng đắn về cải cách giáo dục đương đại. Chúng ta nên đặc biệt chú ý đến các kết luận của Tony Wagner…” – Theodore R. Sizer, Chủ tịch của Coalition of Essential Schools.

“Cuốn sách có chức năng tốt trong việc mở ra một nghiên cứu nhân học xã hội về môi trường giáo dục. Một cuốn sách chất lượng cho những nghiên cứu về lĩnh vực giáo dục.” – Arla Lindgren từ Đại học St. John, New Yor

“Trong cuốn sách này, bạn hãy kiếm tìm những chiêm nghiệm về vai trò của nhà giáo. Trên cương vị nhà lãnh đạo giáo dục, hãy cho mình cơ hội để lãnh đạo một cách hài hòa, bình dị và lôi cuốn, để bản thân giáo viên trở thành những động lực cho sự thay đổi, thay vì là đối tượng của sự thay đổi.” - Thạc sĩ Hoàng Anh Đức, Giám đốc Edlab Asia.

VỀ TÁC GIẢ

Tony Wagner hiện là Nghiên cứu viên cáo cấp tại Viện Chính sách giáo dục và làm việc như một chuyên gia của Phòng thí nghiệm đổi mới sáng tạo - Đại học Harvard. Ông lấy bằng Thạc sĩ và Tiến sĩ giáo dục học tại Đại học Harvard. Tony từng có thời gian 12 năm giảng dạy như một giáo viên trung học, là giáo sư đại học chuyên ngành sư phạm và là giám đốc sáng lập tổ chức Các nhà giáo dục vì Trách nhiệm xã hội. Trên phương diện học thuật, ông thường xuyên tham gia các hội thảo khoa học quốc gia và quốc tế, với nhiều bài viết chuyên sâu về giáo dục, cải cách trường học và là tác giả của sáu tựa sách, trong đó cuốn “The Global Achievement Gap” tiếp tục nắm giữ vị trí sách bestseller với hơn 140.000 bản in.

Sách Khai Minh trân trọng giới thiệu.