Nhập môn triết học

TRIẾT HỌC CHO NGƯỜI KHÔNG CHUYÊN - PHAN THANH LƯU

Tác phẩm: “Triết học cho người không chuyên”
Tác giả: Phan Thanh Lưu
Tủ sách Khai Phóng do Viện IRED phát hành | Nhà xuất bản Khoa học Xã hội

Như tựa đề của nó, quyển sách này được viết chỉ với mục đích là đem lại một sự tiếp cận triết học ban đầu, qua các thời kỳ, trong một ngôn ngữ dễ hiểu đối với mọi người, nhất là đối với những người chưa bao giờ làm quen với triết học. Trong chừng mực có thể, quyển sách tránh dùng những từ ngữ bác học hoặc quá chuyên môn, và dành ưu tiên cho ngôn ngữ bình thường.

Triết học không gì khác hơn là tư tưởng của con người. Cùng với các môn học khác, học tư tưởng của các bậc minh triết của nhân loại, học về cách tư duy, lý luận của họ là một điều hết sức cần thiết. Cần thiết vì điều đó giúp giới trẻ không những biết được các thế hệ nhân loại đi trước đã nghĩ thế nào về những vấn đề cốt lõi của cuộc sống, mà qua đó giới trẻ có thể tự tạo cho mình một lối suy nghĩ, một cách lý luận hợp lý, chặt chẽ, và có thể có một nhận thức đúng đắn hơn về những vấn đề hiện tại của cuộc sống. Từ đó mở ra hy vọng có một thái độ ứng xử và những hành động phù hợp với chuẩn mực văn minh của cộng đồng nhân loại.

Một xã hội không có triết học thì xem như bị cắt đứt với cội rễ của nó và sẽ mò mẫm đi vào một tương lai vô định. Con người trong xã hội như thế, nhất là giới trẻ, sẽ ít có cơ hội tìm hiểu bản thân và lựa chọn các giá trị cho mình và cho xã hội, và sẽ dễ bị lung lạc bởi các thế lực có chủ đích riêng và đi ngược lại sự tiến bộ tích cực.

Tìm hiểu loài người của chúng ta đã nghĩ gì, nghĩ như thế nào là vô cùng quan trọng. Làm thế nào nhân loại từ hoang sơ đã đi đến những hình thức xã hội như ngày nay: có bàn tay khéo léo đã đành, nhưng bộ óc phải đóng vai trò chủ yếu. Những bộ óc đó đã đưa loài người đến những thành quả tuyệt vời mà cha ông chúng ta, và cả chúng ta nữa, đã không bao giờ ngờ đến. Bên trong những bộ óc ấy những tư tưởng đã hình thành.

Thiết tưởng bao lâu còn nhân loại thì bấy lâu vẫn còn vai trò cho triết học, bởi vì, nói cho cùng, triết học không gì khác hơn là suy nghĩ về những vấn đề của con người. Học triết học là học sống, sống với người.