Combo Y Học (4 cuốn)

Nguồn gốc dịch bệnh, Hệ miễn dịch, Chẩn trị Covid-19

1. Nguồn Gốc Dịch Bệnh - David Quammen

Chẳng có gì phải bàn cãi khi nói Nguồn gốc dịch bệnh một cuốn sách phi thường. David Quammen đã dệt lên một câu chuyện đặc biệt, một tiểu thuyết trinh thám với những kẻ sát nhân rất khác biệt, nhưng cũng rất chân thực. Chúng là virus, vi khuẩn và những sinh vật đơn bào gây bệnh trên động vật; nhưng đôi khi, chúng sẽ thay đổi mục tiêu – và nhảy sang loài người. Mỗi chương của cuốn sách là một hành trình theo đuổi một tên tội phạm mới, chịu trách nhiệm bởi một nhóm các thám tử đến từ khắp nơi trên thế giới; cuốn sách là những ghi chép của Quammen trong quá trình đồng hành với họ, lần theo các dấu vết để tìm ra thủ phạm.

Sau chương đầu tiên về thứ virus khủng khiếp hạ gục cả ngựa và người, Ebola virus nổi lên qua câu chuyện đen tối, với những con khỉ đột chết chồng lên nhau trong rừng, món thịt từ xác thối trong rừng và ma thuật. Câu chuyện chẳng cần đến những sự thổi phồng thường gặp về Ebola để tạo ra không khí rùng rợn (với nước mắt máu cũng như nội tạng tan chảy), và Quammen cũng không cần phải làm vậy, bởi chính bản thân căn bệnh cũng đã đủ khủng khiếp rồi. Ông quan tâm nhiều hơn đến việc đào sâu tìm hiểm những dịch bệnh này, tìm hiểu những gì chúng ta đã biết về chúng và cách điều đó giúp chúng ta dự phòng những căn bệnh mới xuất hiện trong tương lai, đồng thời hạn chế hậu quả của chúng. Và cũng chẳng có lời nào về “đây là cơ sở khoa học đằng sau”: các bài học về virus, dịch tễ và di truyền học được đan xen vào câu chuyện một cách rất tài tình.

Trong mỗi chương, những căn bệnh đều dần trở nên rõ ràng, bắt đầu chỉ từ đôi ba tin đồn, vài cái chết bí ẩn dường như chẳng hề liên quan đến nhau. Quá trình điều tra dần dần bóc gỡ vấn đề, cho đến khi cuối cùng chân tướng của thủ phạm được phơi bày. Trong suốt quá trình đó, chúng ta sẽ được thấy muôn vàn cách mầm bệnh có thể di chuyển từ vật chủ này sang vật chủ khác – qua phân, dịch tiết, chấy nhầy và máu – và khám phá những hành vi nguy hiểm có thể dẫn đến phơi nhiễm: leo cây, uống nhựa chà là, ăn hay chỉ đơn thuần là chạm vào động vật đã chết… Quammen cũng tìm kiếm cả những đồng phạm không cố ý: những loài động vật mang mầm bệnh trước khi truyền cho người: lợn, chim, khỉ, khỉ đột và dơi.

David Quammen – Một trong những nhà báo và tác giả ảnh hưởng nhất hiện nay, ba lần được trao tặng giải thưởng Tạp chí Quốc gia Hoa Kỳ. Các bài viết của ông được đăng tải trên các tạp chí nổi tiếng như National Geographic, New York Times, Rolling Stone và Harpers.

Cuốn sách Nguồn gốc dịch bệnh, được xuất bản năm 2012, mang đến góc nhìn khoa học về các mầm bệnh gây bệnh trên động vật, và đôi khi lây truyền cho chính con người. Bằng kiến thức và trải nghiệm thực tế, những phân tích – cũng như dự đoán – của ông đã thu hút sự quan tâm và chú ý của rất nhiều phương tiện truyền thông trên toàn thế giới.

2. Chẩn Trị Covid-19 Bằng Đông Tây Y - Trương Bá Lễ, Lưu Thanh Tuyền

“Coronavirus disease 2019”, viết tắt là COVID-19, không còn là cái tên xa lạ đối với mỗi người trên Trái đất. Dù chỉ mới xuất hiện cuối năm 2019, căn bệnh đường hô hấp cấp tính truyền nhiễm gây ra bởi chủng virus corona SARS-CoV-2 này đã đạt tốc độ lan truyền chóng mặt trên phạm vi toàn cầu.

Coronavirus chủ yếu truyền bệnh ở động vật, nhưng đã tiến hóa và lây nhiễm sang người. Tháng 12 năm 2019, tâm dịch đầu tiên ở Vũ Hán, Trung Quốc đã ghi nhận “27 người bị viêm phổi không rõ nguyên nhân, bảy người trong tình trạng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng”. Chỉ một tháng sau, căn bệnh lây lan không kiểm soát sang nhiều vùng miền Trung Quốc và các quốc gia khác, bao gồm cả Việt Nam.

Tuy rằng cho đến nay, phác đồ điều trị thống nhất và vắc-xin ngăn ngừa COVID-19 vẫn còn là một ẩn số, cuốn sách CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ COVID-19 BẰNG ĐÔNG TÂY Y đã đóng góp không ít công sức trên con đường tìm ra cách chữa trị tối ưu nhất.

Phương pháp kết hợp Đông y và Tây y không còn quá xa lạ trong ngành y khoa, chúng khác nhau cách thức nhưng cùng chung mục đích: chữa khỏi bệnh. Đó cũng chính là mục tiêu của cuốn sách.

Trương Bá Lễ, viện sĩ của Viện Kỹ thuật Trung Quốc, hiệu trưởng Đại học Trung y dược Thiên Tân, viện trưởng danh dự Học viện khoa học Đông y Trung Quốc, thành viên tổ chuyên gia nhóm chỉ đạo ứng phó tình hình Hồ Bắc trực thuộc trung ương, thầy thuốc Đông y nổi danh Trung Quốc, phó hội trưởng Liên hiệp Hội dược học Đông y thế giới, hội trưởng danh dự Hội học thuật Đông Tây y kết hợp của Trung Quốc, phó hội trưởng Hội y học Trung Hoa, phó hội trưởng Hội dược học Đông y Trung Hoa, hội trưởng Hiệp hội thầy thuốc Đông y người Hoa thế giới. Ông được biết đến là một viện sĩ nổi tiếng với nhiều nghiên cứu thành công trên toàn thế giới.

Lưu Thanh Tuyền, viện trưởng Bệnh viện Đông y Bắc Kinh trực thuộc Đại học Y Thủ đô, đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng như bác sĩ chủ nhiệm, thầy giáo hướng dẫn nghiên cứu sinh tiến sĩ. Là phó tổ trưởng Nhóm chuyên gia phụ trách việc phòng ngừa và khống chế dịch bệnh COVID-19 thuộc cục quản lý Đông y quốc gia, ông là người có tầm ảnh hưởng lớn đến các quyết định quan trọng trong thời gian chống dịch COVID-19. Hơn cả, ông còn là Hội viên chủ nhiệm Ủy ban chuyên ngành cấp cứu hội dược học Đông y Trung Hoa và hội trưởng Ủy ban khống chế lây nhiễm trong bệnh viện thuộc Hội liên hiệp Đông y thế giới.

3. Hệ Miễn Dịch: Khám phá cơ chế tự phòng chữa bệnh của cơ thể người

Hệ miễn dịch vô cùng phức tạp nhưng cũng không kém phần lý thú. Trong những năm gần đây, nghiên cứu miệt mài đã dẫn đến những tiến bộ lớn trong việc chúng ta nắm bắt thế giới nội tâm tuyệt đẹp này: Khi chúng ta bị ốm hoặc bị thương, một mạng lưới rộng lớn và phức tạp của các tế bào chuyên gia, protein điều hòa và các gen chuyên dụng lập tức hình thành cơ chế phòng vệ trong cơ thể, nỗ lực triệt hạ những vi khuẩn xâm nhập hoặc tấn công những khối u đang phát triển. Nó mạnh mẽ hơn nhiều so với bất kỳ loại thuốc nào từng được phát minh.

MÔ TẢ

Cơ thể con người có khả năng chiến đấu với bệnh tật và tự chữa lành vết thương là một trong những bí ẩn và tuyệt tác của thiên nhiên. Đó gọi là hệ thống miễn dịch, nó giữ vai trò rất quan trọng trong việc tự bảo vệ sức khỏe của con người.

Hệ miễn dịch vô cùng phức tạp nhưng cũng không kém phần lý thú. Trong những năm gần đây, nghiên cứu miệt mài đã dẫn đến những tiến bộ lớn trong việc chúng ta nắm bắt thế giới nội tâm tuyệt đẹp này: Khi chúng ta bị ốm hoặc bị thương, một mạng lưới rộng lớn và phức tạp của các tế bào chuyên gia, protein điều hòa và các gen chuyên dụng lập tức hình thành cơ chế phòng vệ trong cơ thể, nỗ lực triệt hạ những vi khuẩn xâm nhập hoặc tấn công những khối u đang phát triển. Nó mạnh mẽ hơn nhiều so với bất kỳ loại thuốc nào từng được phát minh.

Trong cuốn sách “Hệ miễn dịch – Khám phá cơ chế tự phòng chữa bệnh của cơ thể người”, nhà miễn dịch học hàng đầu Daniel M.Davis đã ví von rằng, nghiên cứu hệ miễn dịch trong cơ thể con người cũng giống như nghiên cứu những vì sao và ngân hà trong vũ trụ của chúng ta vậy. Tác giả đưa cho chúng ta một cái nhìn tổng quát về bức tranh rộng lớn của hệ miễn dịch, cùng những câu chuyện về hành trình khám phá ra những mảnh ghép của bức tranh ấy.

Cuốn sách được chia ra làm hai phần: Phần đầu tiên giải thích những khái niệm cơ bản về sức đề kháng, đồng thời kể về hành trình khám phá các tế bào cùng các cơ chế phức tạp trong hệ miễn dịch. Phần thứ hai bàn về những nghiên cứu hiện đại về việc những tác nhân khác nhau ảnh hưởng thế nào đến hệ miễn dịch của chúng ta.

Hành trình khám phá đi từ những phát kiến kéo dài nhiều thập kỷ của các nhà khoa học tiên phong, từ những thí nghiệm đầu tiên về vắc xin tiêm chủng bệnh đậu mùa vào những năm 1720, cho đến những tiến triển vượt trội trong lĩnh vực điều trị ung thư bằng hệ miễn dịch. Việc nghiền ngẫm cuốn sách này sẽ giúp chúng ta có những khái niệm đầu tiên về sự phức tạp của “vũ trụ hệ miễn dịch” bên trong ta.

4. Hệ Miễn Dịch - Kiệt Tác Của Sự Sống

Ta không chỉ là thân xác của ta, hay chính xác hơn, cái thân xác này sinh ra để phục vụ cho sự tồn tại của ta! Chà, nghe thật là triết học, nhưng bạn có thể hiểu đơn giản là: Chúng ta có tâm hồn và lý trí, và thân xác thực ra là một tải thể chứa hai phần đó

Như thế, chúng ta vừa chạm đến một điều sâu sắc hơn: Chúng ta đích thực là tâm hồn và lý trí, còn cái thân thể đang nhìn chằm chằm vào những dòng chữ của cuốn sách này là ngôi-nhà của chúng ta

Như thế, một vấn đề đặt ra là: Nếu chúng ta không hiểu gì về ngôi-nhà thân xác đang bao chứa mình, chúng ta sẽ không hiểu được gì về chính ta

Nói rõ hơn là thế này: Ta buộc phải hiểu những gì đang chi phối mình, sau cùng ta mới biết được mình đích thực là ai!

Cuốn sách này chính là chìa khóa dẫn lý trí và tâm hồn của bạn đến với thế giới của thân xác, cho bạn chiêm ngưỡng bản thiết kế tế bào vô cùng phức tạp, và kể với bạn sử thi oai hùng của HỆ MIỄN DỊCH – KIỆT TÁC CỦA SỰ SỐNG

Đây chính là bước chân đầu tiên trên hành trình vạn dặm để bạn thật hiểu chính mình và đích thực hạnh phúc!

VỀ TÁC GIẢ CAO BẢO ANH (CẨM TÚ TRƯỜNG) – OOPSY

Tác giả Cao Bảo Anh (bút danh Cẩm Tú Trường, tác giả Cộng đồng tâm lý OOPSY). Hiện anh là Nghiên Cứu Sinh Tiến sĩ chuyên ngành Miễn dịch học, Đại học Havard, Mỹ. Anh là tác giả của nhiều bài báo khoa học xuất sắc đã xuất bản tại Mỹ. Trợ giảng bộ môn Miễn Dịch và Hóa Sinh tại Đại học Havard và Đại Học Toronto.

Với nền tảng chuyên môn sâu về hệ miễn dịch, được đào tạo từ những trường đại học hàng đầu và niềm đam mê tri thức, nhiệt huyết lan truyền giá trị và tài năng của mình, tác giả Cẩm Tú Trường đã biến những kiến thức tưởng như khô khan trở thành một câu chuyện thú vị đầy sống động mang đến cho chúng ta một cuốn sách hấp dẫn chưa từng có về y học, về hệ miễn dịch

Trong sách không chỉ là tri thức mà là cả sự sống, cả tấm lòng muốn khơi dậy ý chí sống trong mỗi chúng ta

“Tôi viết cuốn sách này vào lúc tuổi thanh xuân sắp qua đi, khi mà hệ miễn dịch vẫn đang hoạt động mạnh mẽ nhất. Tôi lắng nghe câu chuyện của chúng, ghi chép ra và dành tặng nó cho bạn

Có nhiều người cho rằng, thân thể chỉ gồm những bộ phận vô tri, được nuôi bằng máu và sống cộng sinh với vi khuẩn. Thế là họ cũng chẳng hiểu gì về chính mình, cứ mơ hồ và quẩn quanh ngay cả khi bận rộn tối ngày

Bởi với thân thể mình còn bất minh, thì có gì là rõ ràng được chứ!

Nhìn vào hệ miễn dịch – một trong những hệ thống được thiết kế công phu nhất cơ thể – có thể giúp chúng ta hiểu biết về chính mình theo một cách kì diệu mà chúng ta không tưởng tượng nổi đâu

Hãy dõi theo từng trang sử thi oai hùng của “những người anh em siêng năng” trong hệ miễn dịch, để lúc đọc xong, bạn sẽ thấu hiểu Thân mình và tự nhủ: “Ôi, tôi yêu mình biết bao!”